Urtean Zeharreko XII. astelehena
I. urtean
I. Irakurgaia
Halan, joan egin zan Abram, Jaunak agindu eutson lez.
Hasiera liburutik
Has 12, 1-9
Egun
hareetan, Jaunak esan eutson Abrami:
«Itzi
zeure lurraldea, zeure senideak eta zeure aitaren etxea
eta
zoaz Nik erakutsiko deutsudan lurraldera.
Herri
handi egingo zaitut eta bedeinkatuko,
izen
handia emongo deutsut
eta
dedeinkazino-iturri izango zara.
Bedeinkatuko
ditut zu bedeinkatzen zaituenak
eta
madarikatuko zu madarikatzen zaituenak.
Zure
bitartez bedeinkatuko ditut lurreko herri guztiak».
Halan, joan egin zan Abram, Jaunak agindu
eutson lez, eta Lot be bai haregaz. Abramek hirurogeta bost urte ebazan
Harandik urten ebanean. Beragaz hartu ebazan Sarai emaztea, Lot lobea, Haranen
lortutako ondasunak eta erositako esklaboak. Eta Kanaan aldera jo eben.
Kanaanera heldu ziranean, Abramek lurraldea
zeharkatu eban Sikem deritxon lekuraino, Moreko arteondoraino. Sasoi haretan,
kanaandarrak bizi ziran lurraldean.
Jauna agertu jakon Abrami eta esan eutson:
«Lurralde hau zure ondorengoei emongo deutset». Eta altarea eraiki eutson
bertan Abramek agertu jakon Jaunari.
Handik, mendi aldera jo eban, Betelen
sortaldera. Han jarri eban bere oihal-txabola, Betel sartaldera eta Ai
sortaldera ebazala. Beste altara bat eraiki eutson Jaunari, eta honen izenari
dei egin eutson. Ondoren, geldialdiak eginez, Negev aldera jo eban.
Jaunak esana.
Erantzun salmoa
Sal 33 [32], 12-13. 18-19. 20 eta 22 (R/. ik. 12b)
R/. Bai dohatsu
Jaunak bere oinorde aukeratu dauan
herria.
V/. Zorionekoa, Jauna Jainko dauan nazinoa,
harek
bere ondaretzat aukeratu dauan herria.
Jaunak
zerutik begiratzen dau,
ikusten
ditu gizaki guztiak. R/.
V/. Jauna arduratzen da begirune deutsoenez,
haren
maitasunean itxaroten dabenez,
hareek
heriotzatik libratzeko
eta
gosetean bizirik gordetzeko. R/.
V/. Guk Jaunagan dogu esperantza,
bera
dogu laguntzaile eta babesle.
Betor
gugaz, Jauna, zure maitasuna,
Zugan
dogu-eta jarria itxaropena. R/.
II. urtean
I. Irakurgaia
Jaunak bere
aurretik bota eban Israel,
eta Judaren
leinua besterik ez zan gelditu.
Erregeak bigarren liburutik
2 Erg 17, 5-8. 13-15a. 18
Egun hareetan, Salmanasar Asiriako erregeak
herrialde guztiari eraso eutson, baita Samaria uriburuari be, eta hiru urtez
inguratuta euki eban. Oseasen erregealdiko bederetzigarren urtean, Asiriako
erregeak Samaria hartu eban, eta israeldarrak Asiriara erbesteratu ebazan.
Halah deritxon lurraldean, Gozango Habor ibaiaren ondoan eta Mediako urietan
kokatu ebazan.
Israeldarrek Jaunaren, euren Jainkoaren,
kontra pekatu egin ebelako jazo zan hori, Egiptoko lurraldetik eta hango errege
faraoiaren menpetik atara ebazan Jainkoaren kontra pekatu egin ebelako. Jainko
arrotzak gurtu ebezan, eta Jaunak euren aurretik bota ebazan herrien ohiturei
jarraitu eutsien, baita honeen antzera jokatu eben Israelgo erregeen ohiturei
be.
Jaunak profeten eta ikusle guztien bidez
adierazo eutsen Israeli eta Judari: «Bihurtu zaiteze zeuen bide gaiztoetatik;
bete nire aginduak eta arauak, eta gorde osorik zeuen asabei emon neutsen eta
neure zerbitzari profeten bidez adierazo deutsuedan irakaspena». Hareek,
ostera, ez eben entzun; burugogor jarri ziran, euren asabak lez; hareek be ez
ziran-eta Jaunaz, euren Jainkoaz, fidatu. Haren legeak eta asabekin egin eban
ituna gitxietsi ebezan, baita hareei emon eutsezan burubideak be.
Jauna biziro hasarratu zan Israelen kontra
eta bere aurretik bota eban. Judaren leinua besterik ez zan gelditu.
Jaunak esana.
Erantzun salmoa
Sal 60 [59], 3. 4-5. 12-13 (R/. 7b)
R/. Emoiguzu garaipena zeure eskumaz, Jauna,
eta erantzun.
V/. Handatu egin gaituzu, oi Jainko, eta hausi;
hasarre
bazaitugu be, bihurtu gugana! R/.
V/. Astindu dozu lurraldea eta arrakalatu;
konpondu
haren urratuak,
hondatzear
dago-eta.
Gorriak
ikusiazo deutsazuz zeure herriari,
zorabiozko
ardaoa deuskuzu edanazo. R/.
V/. Ez gaituzu Zeuk, oi Jainko, hondatu?
Ez
deutsazu uko egin gure gudarosteagaz urteteari?
Emoiguzu
laguntza arerioen aurka,
ustela
da-eta giza laguntza.
Jainkoagaz
lortuko dogu garaipena,
berak
deuskuz arerioak zapalduko. R/.
I. eta II. urteetan
Aleluia
Heb 4, 12
R/. Aleluia.
V/. Bizia da Jainkoaren hitza, bizia eta
eraginkorra,
eta
barruko pentsamentuak eta asmoak aztertzen ditu. R/.
Ebanjelioa
Atara lehenengo zeure begitik habea.
✠ Jesu Kristoren Ebanjelioa San Mateoren liburutik
Mt 7, 1-5
Aldi haretan, Jesusek esan eutsen ikasleei:
«Ez txartzat jo inor, Jainkoak zeuek txartzat jo ez zagiezan. Izan be, zuek
besteak zelan epaitu, halan epaituko zaitue Jainkoak; eta zuek zein neurriz
neurtu, halakoaz neurtuko zaitue Jainkoak.
Zelan ikusten dozu senidearen begiko samarra
eta ez zara zeure begiko habeaz ohartzen? Eta zelan esan zeinkio senideari:
“Itzidazu zeure begitik samarra ataratzen”, zuk zeurean habea dozula?
Itxurazale hori! Atara lehenengo zeure begitik habea, eta orduan ikusiko dozu
garbi, senidearen begitik samarra ataratzeko».
Jaunak esana.
IRUZKINA
Mateok Jesusen ahotan jarten dauzan aholkuak guztiz arruntak dirala esan geike, eta erreferente bat dabe: zuk zelan jokatzen dozun (epaitzen) halantxe hartuko zaitu Jainkoak.
Onbideratzeko deia dogu hau, Jainkoaren jokabideak ezin daualako nirearen menpe egon. Zer aurkitu geike, ba, esaldi honeetan?
Gure jarrerek eta jokamoldeek euren eragina izango dabela eta Jainkoagandik begitu eta epaitu behar izango geukela.
Senideen arteko jokabideak aholkatzen dihardu: Jainkoak guri deuskun begiramenez jokatzera bultzatu gura gaitu.
Kontuz, ba! Gehienetan, geugan ikusten doguzan akatsak menperatu ezinak garoaz-eta besteengan akatsok gogor eta erruki barik gaitzestera.
Geure izakerea ezagutu eta onartu ta maitatzera bultzatzen gaitu Jesusek, holan besteen akatsen erruki izango dogulako, eta hareek euren osotasunean onartuko doguzalako.
Akatsak zuzendu beharra daukagu, baina ez beste ezer ez balitz lez…
Urtean Zeharreko XII. martitzena
I. urtean
I. Irakurgaia
Senitartekoak
gara biok.
Ez dogu, beraz,
bion artean eztabaidarik izan behar.
Hasiera liburutik
Has 13, 2. 5-18
Abram oso aberatsa zan. Abere, zidar eta
urre ugari eban. Abramegaz bizi zan Lotek be baebazan ardiak, behiak eta
oihal-txabolak. Lurralde ha ez eben nahiko, biak batera bizitzeko: hareen
ondasunak handiegiak ziran eta ezin bizi eitekezan alkarregaz. Sasoi haretan,
gainera, kanaandarrak eta ferezearrak bizi ziran lurralde haretan.
Horregaitik, matraka sortu zan Abramen eta
Loten artzainen artean. Abramek esan eutson Loti: «Senitartekoak gara biok. Ez
dogu, beraz, bion artean eztabaidarik izan behar, ezta nire eta zure artzainen
artean be. Banandu gaitezan, bada. Hor dozu aurrean lurralde guztia: zuk
ezkerrera hartzen badozu, ni eskumara joango naz; zuk eskumara hartzen badozu,
ni ezkerrera joango naz».
Lotek begiak jaso eta Jordango ibar osoa
ikusi eban. Jaunak Sodoma eta Gomorra erraustu baino lehen, ibar ha uretan
aberatsa zan Tzoarreraino, Jaunaren baratzea edo Egiptoko lurraldea lez. Lotek
Jordango ibar osoa aukeratu eban beretzat, eta sortalderantz jo eban. Holan banandu
ziran alkarrengandik. Abram Kanaango lurraldean jarri zan bizitzen, eta Lot
ibarreko urietan; honen oihal-txabolak Sodomaraino hedatzen ziran. Sodomako
bizilagunak gaiztoak ziran eta pekatari handiak Jaunaren aurrean.
Lot banandu ondoren, Jaunak esan eutson
Abrami: «Begira, zagozan lekutik, iparraldera nahiz hegoaldera, sortaldera
nahiz sartaldera. Ikusten dozun lurralde guztia zeuri eta zeure ondorengoei
emongo deutsuet betiko. Zure ondorengoak lurreko hautsa baizen ugari egingo
ditut: ezin konta ahaleko egingo ditut, lurreko hautsa ezin konta ahaleko dan
lez. Zoaz orain lurralde hau bere luze-zabalean zeharkatzera, zeuri emongo
deutsut-eta».
Oihal-txabolak batu eta Hebronen dagoan
Mambreko artadian kokatu zan Abram, eta altarea eraiki eutson han Jaunari.
Jaunak esana.
Erantzun salmoa
Sal 15 [14], 2-3a. 3b-4b. 5 (R/. 1b)
R/. Nor bizi daiteke, Jauna, zure mendi santuan?
V/. Akatsik barik eta zuzen jokatzen dauana;
bihotzean
egiazale izan
eta
mihinaz inor baltzitzen ez dauana. R/.
V/. Hurkoari gatxik egiten ez deutsana,
auzokoa
iraintzen ez dauana.
Jaunak
baztertua gitxiesten dauana
eta jainkozaleak ohoratzen dituana. R/.
V/. Dirua lukurreriaz mailegatzen ez dauana,
ezta
errubakoaren kaltetan eskupekorik hartzen ez dauana.
Holan
jokatzen dauana
ez
da sekula kili-kolo egongo. R/.
II. urtean
I. Irakurgaia
Neuk babestuko dot uri hau eta salbatuko,
Neugaitik eta Davidengaitik.
Erregeak bigarren liburutik
2 Erg 19, 9b-11. 14-21. 31-35a. 36
Egun hareetan, Senakerib Asiriako erregeak
mezulariak bialdu eutsozan Ezekias Judako erregeari, hau esatera: «Zeure
Jainkoagan dozu konfiantza; baina ez zagizala engainatu zeure Jainko horrek,
Jerusalem ez dala Asiriako erregearen eskuetan jausiko esanez. Zeuk entzun dozu
Asiriako erregeek zer egin deutsien herrialde guztiei: guztiz hondatu. Eta zu
libratuko zaralakoan zagoz ala?»
Hartu eban Ezekiasek gutuna mandatarien
eskutik eta, irakurri ondoren, Jaunaren etxera joan zan; zabaldu eban gutuna
Jaunaren aurrean eta honan egin eban otoitz: «Jauna, Israelen Jainkoa, izaki
hegodunen gainean jesarrita zagozana, Zeu zara munduko erreinu guztien Jainko
bakarra. Zeuk eginak dira zeru-lurrak. Izan erne belarria, Jauna, eta entzun;
edegi begiak, Jauna, eta ikusi. Entzun zelako irainak zuzendu deutsuzan
Senakeribek Zuri, Jainko bizi horri. Egia da, Jauna, Asiriako erregeek hondatu
egin dabezala herriak eta honeen lurraldeak, eta suari emon deutsoezala euron
jainkoak; baina horreek ez ziran jainko, zurezko eta harrizko irudi huts baino,
giza eskuek eginak; horregaitik birrindu ahal izan dabez. Zuk, ostera, Jauna,
gure Jainko horrek, salbatu gagizuz Senakeriben eskuetatik; holan, munduko
erreinu guztiek jakingo dabe, Jauna, Zeu bakarrik zarala Jainko».
Amotzen seme Isaiasek mezu hau bialdu eutson
Ezekiasi: «Hau dino Jaunak, Israelen Jainkoak: "Entzun dot Asiriako errege
Senakerib dala-eta egin deustazun otoitza. Hona hemen zer dinodan haren kontra:
Mespretxu
eta barre egiten deutsu, Senakerib,
Sion
neska gazte ederrak;
buruari
eraginez dabil zure atzetik Jerusalem uria.
Bakar
batzuk bizirik geldituko dira-eta Jerusalemen,
onik
urtengo Sion mendian.
Jaunaren
maitasun-garrak egingo dau hori".
Horregaitik, hau dino Jaunak Asiriako
erregeaz:
"Ez
da uri honetan sartuko,
ez
deutso gezirik jaurtiko,
ez
babeskien laguntzaz erasoko,
ez
betelanik egingo ha hartzeko.
Etorri
dan bidetik bihurtuko da,
ez
da sartuko uri honetan –dino Jaunak–.
Neuk
babestuko dot uri hau eta salbatuko,
Neugaitik
eta neure zerbitzari Davidengaitik"».
Gau haretan bertan Jaunaren aingeruak urten eban, eta ehun eta laurogeta bost mila gizon jo ebazan asiriarren kanpalekuan. Orduan, Senakerib, Asiriako erregea, kanpalekua jaso eta Ninibera bihurtu zan, eta bertan gelditu.
Jaunak esana.
Erantzun salmoa
Sal 48 [47], 2-3a. 3b-4. 10-11 (R/. ik. 9d)
R/. Sendo ezarri dau Jainkoak bere uria betiko.
V/. Handi da Jauna, guztiz goragarri.
Gure
Jainkoaren urian haren mendi santua:
muino
eder, lur osoaren pozgarri. R/.
V/. Sion mendi, Jainkoaren egoitza,
errege
handiaren uri.
Hango
jauregien artean
gotorleku
sendo agiri da Jainkoa. R/.
V/. Oi Jainko, hausnartzen dogu zure maitasuna,
zure
tenpluaren erdian.
Zure
ospea lez zure gorespena be, oi Jainko,
mundu
osora heltzen da;
zure
eskua justiziaz dago betea. R/.
I. eta II. urteetan
Aleluia
Ik. Jn 8, 12
R/. Aleluia.
V/. Neu naz munduaren argia, dino Jaunak;
Niri
jarraitzen deustanak izango dau bizirako
argia. R/.
Ebanjelioa
Besteek zuei
egitea nahi zeunkien guztia,
egin zeuok be besteei.
✠ Jesu Kristoren Ebanjelioa San Mateoren liburutik
Mt 7, 6. 12-14
Aldi haretan, Jesusek esan eutsen ikasleei:
«Ez emon txakurrei gauza sagraduak, ez bota txarriei zeuen harri bitxiak,
hankapean erabili ez dagiezan eta, zeuon kontra bihurturik, zatitu ez
zagieezan.
Honan bada, besteek zeuei egitea gura
zeunkien guztia egin zeuok be besteei; horixe da Moisesen legeak eta profetek
dinoena».
Sartu zaiteze ate estutik; ze, zabala da
hondamenerako atea eta nasaia bidea, eta asko dira hortik doazenak. Baina bai
estua dala bizitzarako atea eta itxia bidea, eta gitxi dira aurkitzen dabenak!»
Jaunak esana.
IRUZKINA
Ekialdeko esaera zaharrak ei dino ikasleak prest dagozanean sortzen dala irakaslea. Ez dago, ba, norberari ondo joan jakona besteen entzumenetara behin eta barriro jalgi beharrik, uko egingo deutsoelako euren arduratik edo unetik kanpo badago. Bakotxaren uneak ezagutu eta errespetatu behar izango lirateke, ba.
Besteak zugandik zer itxaroten daben jakin gura badozu, ikusi eizu zuk zeuk zer itxaroten dozun eurengandik.
Bizitzara garoazan bidea da gizakiaren mailarik gorena lortzen dauana. Baina gizatasuna, instinto, gurari, atsegin eta antzekoen gainetik dago.
Atsegin dodanari eta erosotasunari eta erreztasunari egin ezkero men, lortuko dot, bai, aberetasun ederra, baina inoiz ere ez benetako gizatasuna.
Gizaki guztiok daukagu mailarik gorena lortzeko ahalmena, baina horrek ahaleginak eta ukapen asko eta handiak eskatzen dauz.
Dana dala, gogo-bizitzaren hondoa ez da joten geure haleginen ondorio lez, Espirituaren eraginez baino.
Urtean Zeharreko XII. eguaztena
I. urtean
I. Irakurgaia
Abrahamek
sinistu egin eban Jaunagan,
eta Jaunak
zuzentzat hartu eban.
Jaunak ituna
egin eban haregaz.
Hasiera liburutik
Has 15, 1-12. 17-18
Egun hareetan, Jaunak ikuskari baten berba
egin eutson Abrami, eta esan eutson:
«Ez
bildurrik izan, Abram!
Neu
nozu zeure babeslea,
eta
handia izango da benetan zure saria».
Abramek, ostera, erantzun eutson: «Ene
Jainko Jauna, zer emon deikedazu, semerik barik banoa, eta nire etxearen
oinordekoa Eliezer damaskoarra izango bada?» Eta esan eutson gainera: «Hara, ez
deustazu ondorengorik emon, eta etxeko morroia izango dot oinordeko».
Baina Jaunak erantzun eutson: «Ez horixe;
morroia ez, ezpada ze zure erraietatik sortuko dana izango dozu oinordeko».
Jaunak kanpora atara eban Abram eta esan
eutson: «Begira zerura eta zenbatu egizuz izarrak, ahal badozu». Eta, gainera,
esan eutson: «Horrenbeste izango dira zure ondorengoak». Abramek sinistu egin
eban Jaunagan, eta Jaunak zuzentzat hartu eban. Eta esan eutson: «Neu naz
Jauna, kaldearren Ur uritik atara zinduzana, lurralde hau zuri jaubetzan
emoteko».
Abramek esan eutson: «Jainko Jauna, nondik
ezagutuko dot lurraldearen jaube izango nazala?» Jaunak erantzun eutson:
«Ekarri egidazuz hiru urteko txahal bat, hiru urteko ahuntz bat, hiru urteko
ahari bat, usapal bat eta usakume bat». Ekarri ebazan Abramek honeek guztiak
eta erdibitu egin ebazan, eta zatiak bata bestearen aurrez aurre ipini;
hegaztiak ez ebazan erdibitu. Hegazti harrapariak sarraskira etozan, eta
Abramek uxatu egiten ebazan.
Eguzkia sartzean, lozorroan murgildu zan
Abram, eta ikara handia sartu jakon. Eguzkia sartu eta ilun-baltz egin zanean,
laba bat ketan eta zuzi bat sutan agertu ziran eta abere-zatien artetik igaro.
Egun haretan Jaunak agintzari hau egin eutson Abrami: «Zure ondorengoei emongo
deutset lurralde hau, Egiptoko ibaitik hasi eta Eufrates ibai handiraino».
Jaunak esana.
Erantzun salmoa
Sal 105 [104], 1-2. 3-4. 6-7. 8-9 (R/. 8a)
R/. Gogoan dau eten barik Jaunak bere ituna.
Edo: Aleluia.
V/. Goratu egizue Jauna, dei egin haren izenari,
ezagutuazo
herrien artean haren egintza bikainak.
Kanta
egiozue, jo soinua harentzat,
kontatu
haren mirari guztiak. R/.
V/. Harrotu zaiteze haren izen santuaz,
poztu,
bihotzez Jaunaren bila zabiltzenok.
Jo
egizue indartzen dauan Jaunagana,
bilatu
eten barik haren aurpegia. R/.
V/. Zuek, Jaunaren morroi Abrahamen jatorrikook,
Jakoben
seme-alabok, haren aukeratuok,
Jauna
da gure Jainkoa,
lur
osoaren gain haren aginpidea. R/.
V/. Gogoan dau eten barik bere ituna,
mila
gizalditarako agindua;
Abrahamegaz
eginiko ituna,
Isaaki
egindako zina. R/.
II. urtean
I. Irakurgaia
Erregeak
irakurri eban
tenpluan
aurkitutako itun-liburuko testu osoa.
Ondoren ituna
barritu eban Jaunaren aurrean.
Erregeak bigarren liburutik
2 Erg 22, 8-13; 23, 1-3
Egun hareetan, Hilkias abade nagusiak Xafan
idazkariari esan eutson: «Legearen liburua aurkitu dot Jaunaren etxean».
Hilkiasek Xafani emon eutson liburua eta honek irakurri egin eban. Xafan
idazlariak erregeagana joan eta barriak emon eutsozan: «Batu dabe zure
zerbitzariek tenpluan egoan dirua eta tenpluko lan-arduradunei emon deutsie».
Gero, Xafan idazlariak aurkikuntzaren barri emon eutson erregeari: «Hilkias
abadeak liburu hau emon deust». Eta Xafanek erregearen aurrean irakurri eban.
Erregeak, Legearen Liburuak inoana
entzutean, jantziak urratu ebazan, eta agindu hau emon eutsen Hilkias abadeari,
Xafanen seme Ahikami, Mikeasen seme Akborri, Xafan idazlariari eta Asaias
erregearen ministroari: «Zoaze eta egin kontsulta Jaunari nire izenean eta
Judako herri osoaren izenean, aurkitu daben liburu honek dinoanaz; izan be,
hasarre bizian egon behar dau Jaunak gugaz, gure asabek ez deutsoe-eta
jaramonik egin liburu honetan esaten danari, ezta bete be bertan idatzita
dagoana».
Hareek erantzuna ekarri eutsoenean, erregeak
Judako eta Jerusalemgo herri-arduradun guztiak batuazo ebazan. Gero, erregeak
Jaunaren tenplura igon eban, Judako eta Jerusalemgo jente guztia lagun ebala: abadeak,
profetak eta herri osoa, txiki nahiz handi. Erregeak hareen aurrean irakurri
eban tenpluan aurkitutako itun-liburuko testu osoa.
Ondoren, erregeak, oholtzaren gainean
zutunik, ituna barritu eban Jaunaren aurrean, Jaunari jarraituko eutsoela aginduz
eta bihotz-bihotzez eta gogo osoz beteko ebezala haren aginduak, burubideak eta
arauak, hau da, liburu haretan idatzita egozan ituneko erabagi guztiak. Eta
herri osoak onartu eban ituna.
Jaunak esana.
Erantzun salmoa
Sal 119 [118], 33-34. 35-36. 37 eta 40 (R/. 33a)
R/. Irakatsi niri, Jauna, zeure arauen bidea.
V/. Irakatsi niri, Jauna, zeure arauen bidea,
horri
jarraitzea izango dot saria.
Emoidazu
ulermena, eta beteko dot zure legea,
bihotz-bihotzez
dot gordeko. R/.
V/. Gidatu nagizu zeure aginduen bidetik,
horixe
dot-eta atsegin.
Makurtu
nire bihotza zeure aginduetara,
eta
ez okerreko irabazpideetara. R/.
V/. Urrundu nire begiok huskeriatik,
emoidazu
bizia zeure hitzaren indarrez.
Hara,
zure legeen gurari biziz nago;
bizibarritu
nagizu zeure salbazinoaz. R/.
I. eta II. urteetan
Aleluia
Jn 15, 4a. 5b
R/. Aleluia.
V/. Zagoze Nigan, Ni zuengan lez, dino Jaunak;
norbait
Nigan badago,
horrek
frutu asko emongo dau. R/.
Ebanjelioa
Euren egintzetatik igarriko deutsezue.
✠ Jesu Kristoren Ebanjelioa San Mateoren liburutik
Mt 7, 15-20
Aldi haretan, Jesusek esan eutsen ikasleei:
«Kontuz sasiprofetekin! Ardi-narruz jantzita datorkizuez, baina barrutik otso
harrapariak dira. Euren egintzetatik igarriko deutsezue. Elorritik batzen ete
da mahatsik, edota karduetatik ikorik? Zuhaitz onak frutu ona emoten dau, eta
zuhaitz txarrak frutu txarra. Zuhaitz onak ezin dau frutu txarrik emon, ezta
zuhaitz txarrak be frutu onik.
Frutu onik emoten ez dauan zuhaitza ebagi
eta surtara botatzen da. Beraz, euren frutuetatik igarriko deutsezue
sasiprofetei».
Jaunak esana.
IRUZKINA
Mendiko Hitzaldiaren azkena emoten deusku gaurkoan Mateok, Jesusen ahotan amaierako aholkuak jarriz.
Gogoan hartzekoa litzateke azken 5 txataletan 7 bider aitatzen dauala frutua. Zeozer azpimarratu gura dau: argi dago.
Sasi profeten aurrean arretaz jokatu behar dogula aztertu behar dogu, ba. Sasi profeta nor izan daiteken argituz.
Aurrekoan esandakoa gogoan izanik (esan bai baina egin ez egiten dabela), esaten dabena beteten ez dabenak lirateke, ba, sasi profetak; inoren bizkarrera zama astunak botaten dabezanak.
Mahatsondoa, ikondoa, Israel herriaren irudi dira. Honeik frutu barik geldituko dira itxurazko jainkozaletasuna bizi dabelako, eta hondotik moztuko dabe.
Kurutzea dan zugatz motz eta ustez igarra danetik itxaron behar dira salbamenerako frutuak, ez azaleko erelijino-egintzetatik.
Urtean Zeharreko XII. eguena
I. urtean
I. Irakurgaia
Irakurgai hau era laburrean ik. honen ondoren.
Agarrek semea
emon eutson Abrami,
eta honek
Ismael ezarri eutson izena.
Hasiera liburutik
Has 16, 1-12. 15-16
Saraik, Abramen emazteak, ez eutson semerik
emoten; baina baeban Agar izeneko neskame egiptoar bat, eta Saraik esan eutson
Abrami: «Begira, Jaunak agor egin nau. Alkartu zaitez, bada, nire neskameagaz;
beharbada izango dot semerik haren bitartez».
Abramek ontzat emon eban Sarairen
proposamena, eta Saraik Agar neskame egiptoarra emon eutson bere senarrari
emaztetzat. Hamar urte eroien bizitzen Kanaanen. Alkartu zan Abram Agarregaz,
eta umedun geratu zan hau. Horretaz ohartzean, etxekoandrea gitxiesten hasi zan
Agar.
Orduan, Saraik esan eutson Abrami: «Zeu zara
destaina horren erantzule. Neuk emon neutsun besoetara neskamea; baina, umedun
dala ohartu daneko, gitxietsi egiten nau. Jaunak erabagi begi nork dauan arrazoi
gu bion artean».
Abramek esan eutson: «Hara, zeure esku dozu
neskamea; egiozu nahi dozuna». Saraik txarto hartu eban Agar, eta honek ihes
egin eban.
Jaunaren aingeruak aurkitu eban basamortuan,
Xurrerako bidean dagoan iturri ondoan, eta esan eutson: «Agar, Sarairen
neskamea, nondik zatoz eta nora zoaz?» Agarrek erantzun eutson: «Sarai nire
etxekoandreagandik ihesi noa».
Jaunaren aingeruak, orduan: «Bihurtu zeure
etxekoandreagana, eta jarri haren menpean». Jaunaren aingeruak esan eutson
gainera: «Izugarri ugarituko ditut zure ondorengoak, ezin konta ahala». Eta
jarraitu eban:
«Umedun
zagoz, eta semea izango dozu;
Ismael
ezarriko deutsazu izena,
entzun
dau-eta Jaunak zure atsekabea.
Basa-astoa
lakoa izango da,
danen
aurka burrukatuko da,
eta
danak izango ditu aurka;
senide
guztiengandik aparte biziko da».
Agarrek semea emon eutson Abrami, eta honek Ismael ezarri eutson izena. Abramek laurogeta sei urte ebazan Agarrek Ismael sortu eutsonean.
Jaunak esana.
I. irakurgaia era laburrean.
Agarrek semea
emon eutson Abrami,
eta honek
Ismael ezarri eutson izena.
Hasiera liburutik
Has 16, 6b-12. 15-16
Egun hareetan, Saraik txarto hartu eban
Agar, eta honek ihes egin eban. Jaunaren aingeruak aurkitu eban basamortuan,
Xurrerako bidean dagoan iturri ondoan, eta esan eutson: «Agar, Sarairen
neskamea, nondik zatoz eta nora zoaz?» Agarrek erantzun eutson: «Sarai nire
etxekoandreagandik ihesi noa».
Jaunaren aingeruak, orduan: «Bihurtu zeure
etxekoandreagana, eta jarri haren menpean». Jaunaren aingeruak esan eutson
gainera: «Izugarri ugarituko ditut zure ondorengoak, ezin konta ahala». Eta
jarraitu eban:
«Umedun
zagoz, eta semea izango dozu;
Ismael
ezarriko deutsazu izena,
entzun
dau-eta Jaunak zure atsekabea.
Basa-astoa
lakoa izango da,
danen
aurka burrukatuko da,
eta
danak izango ditu aurka;
senide
guztiengandik aparte biziko da».
Agarrek semea emon eutson Abrami, eta honek Ismael ezarri eutson izena. Abramek laurogeta sei urte ebazan Agarrek Ismael sortu eutsonean.
Jaunak esana.
Erantzun salmoa
Sal 106 [105], 1-2. 3-4a. 4b-5 (R/. 1a)
R/. Eskerrak Jaunari, ona da-eta.
Edo: Aleluia.
V/. Eskerrak Jaunari, ona da-eta,
haren
maitasuna betikoa da-eta.
Nork
azalduko Jaunaren egintza handiak?
Nork
goratuko ha behar adina? R/.
V/. Zorionekoak zuzenbidea errespetatzen dabenak,
beti
justizia egiten dabenak!
Gogoratu
nitaz, Jauna, zeure herriaganako onginahiagaitik. R/.
V/. Zatorkidaz zeure salbazinoaz;
ikusi
dagidala zure aukeratuen zoriona,
poztu
nadila zure herriaren pozez
eta
harrotu zure ondareaz. R/.
II. urtean
I. Irakurgaia
Joiakin erregea
Babiloniara erbesteratu eban Babiloniako erregeak,
herriko
handikiekin batera.
Erregeak bigarren liburutik
2 Erg 24, 8-17
Hamazortzi urte ebazan Joakinek errege
izaten hasi zanean, eta hiru hilabetez izan zan errege Jerusalemen. Haren amak
Nehuxta eban izena eta Jerusalemgo Elnatanen alabea zan. Jaunari atsegin ez
jakona egin eban Joiakinek, gauza guztietan bere aitak lez jokatuz.
Aldi haretan, Nabukodonosor Babiloniako
erregearen gudarosteak Jerusalemen kontra etorri eta inguratu egin eban.
Gudariak uria inguratzen ebiltzala, Nabukodonosor Babiloniako erregea bera
heldu zan urira. Orduan, Joiakin, Judako erregea, Babiloniako erregearen
eskuetan jarri zan, bere ama, gortesau, buruzagi eta zerbitzariekin batera, eta
Babiloniako erregeak preso hartu ebazan. Nabukodonosorren erregealdiko
zortzigarren urtea zan.
Jaunak esan ebanez, Jaunaren etxeko eta
errege-jauregiko altxor guztiak eroan ebazan, eta Israelgo errege Salomonek
tenpluan egin ebazan urrezko tresna guztiak txikitu. Jerusalem guztia erbestera
eroan eban, buruzagi eta handiki guztiak, hamar mila guztira; baita errementari
eta sarrailgile guztiak be. Herriko jente apala besterik ez eban itzi.
Nabukodonosorrek Babiloniara erbesteratu eban Joiakin erregea, bere ama eta
emazte, zerbitzari eta herriko handikiekin batera. Zazpi mila aberats be eroan
ebazan, baita mila errementari eta sarrailgile be, danak gudari izateko gai.
Ondoren, Babiloniako erregeak, Joiakinen
ordez, haren osaba Matanias jarri eban errege; eta izena aldatu eutson,
Sedekias deituz.
Jaunak esana.
Erantzun salmoa
Sal 79 [78], 1-2. 3-4. 5. 8. 9 (R/. 9b)
R/. Libratu gagizuz, Jauna, zeure izenaren ohoreagaitik.
V/. Ene Jainko, jentil-herriak zure ondarean
sartu dira,
zure
tenplu santua profanatu dabe,
Jerusalem
hondakin-pilo bihurtu.
Zure
zerbitzarien gorpuak
janari
emon deutsiez zeruko hegaztiei,
zure
fededunen haragia lurreko piztiei. R/.
V/. Ura lez isuri dabe hareen odola Jerusalem
inguruan,
eta
ez egoan inor lur emoteko.
Auzoko
herrien barregarri bihurtu gara,
ingurukoen
irain eta burla. R/.
V/. Noiz arte, Jauna? Betiko ete zagoz hasarre?
Noiz
arte zure maitasun mindua,
sua
lez, gure aurka biztua? R/.
V/. Ez leporatu guri geure aurrekoen erruak!
Betorkigu
laster zure errukia,
lur
jota gagoz-eta guztiz. R/.
V/. Lagundu egiguzu, gure Jainko salbatzaile horrek,
zeure
izenari ohore eginez;
libratu
gagizuz eta parkatu gure pekatuak
zeure
izenaren ohoreagaitik. R/.
I. eta II. urteetan
Aleluia
Jn 14, 23
R/. Aleluia.
V/. Ni maite nauanak gordeko dau nire hitza, dino
Jaunak;
nire
Aitak maite izango dau,
eta
Aita eta biok harengana etorriko gara. R/.
Ebanjelioa
Hatx gainean
eraikitako etxea,
eta hondar
gainean eraikitakoa.
✠ Jesu Kristoren Ebanjelioa San Mateoren liburutik
Mt 7, 21-29
Aldi haretan, Jesusek esan eutsen ikasleei:
«Ez da nahiko Niri "Jauna, Jauna" esatea zeruetako erreinuan
sartzeko; hau da beharrezkoa: zeruan dagoan nire Aitaren nahia egitea.
Epai-egunean askok esango deust: “Jauna,
Jauna, ez ete genduan zure izenean berba egin eta zure izenean deabruak bota
eta zure izenean mirari asko egin?” Baina Nik erantzungo deutset: “Ez zaituet
inoiz ezagutu; alde Nigandik, gaizkileok!”
Beraz, nire berba honeek entzuten eta
betetzen dituana bere etxea hatx gainean eregi eban gizon zentzundunaren
antzekoa da. Egin eban euria, etorri ziran uriolak, jo eban haizeak eta eraso
eutsoen etxe hari; baina ez zan jausi, ze, hatx gainean oinarrituta egoan. Nire
berba honeek entzun bai, baina betetzen ez dituana, bere etxea hondar gainean
eregi eban gizon burubakoaren antzekoa da. Egin eban euria, etorri ziran
uriolak, jo eban haizeak eta eraso eutsoen etxe hari; eta jausi egin zan eta
guztiz hondatuta gelditu».
Jesusek berbaldi hau amaitu ebanean,
jentetza harrituta egoan haren irakaspenaz; izan ere, nagusitasunez irakasten
eutsen, eta ez lege-maisuen moduan.
Jaunak esana.
IRUZKINA
Jesusek bere irakaskintzan jarraitzen dau eta jentea txundituta dauka nagusitasunez irakasten daualako eta ez lege-maisuen antzera. Baina ez da nahikoa txundituta egotea.
Irakaskintza ez da egiazkoa edo guzurrezkoa beti halantxe irakatsi dalako, edo neure lagunek irakasten dabelako, edo neure arerioek; berez dalako egiazkoa edo guzurrezkoa baino.
Jesusek bere hitzean oinarritu gaitezala dinosku, bestela, hatx sendoan barik, hondar gainean eraikitzen jardungo dogula.
Bera aukeratu barik gure bizitzako ardatz eta oinarri edo jaun, zelan esan geikeo, ba, egunen baten Jauna, Jauna!, inoiz izan ez bada, beste jaun batzuen morroi izan bagara, bere hitzean barik, erreztasunean eta azaluskerian eraiki badogu gure bizitza?
Iguingarria bada esan, baina ez egitea, ez ete da iguingarriagoa beste jaun baten morroi izanda Jesusi Jauna, Jauna! deitzea? Harrokeria halangoa! Iguingarria!
Urtean Zeharreko XII. barikua
I. urtean
I. Irakurgaia
Zirkuntzidatu
egizuez gizaseme guztiak, itunaren ezaugarri.
Sarak semea
emongo deutsu.
Hasiera liburutik
Has 17, 1. 9-10. 15-22
Abramek laurogeta hemeretzi urte ebazala,
Jauna agertu eta esan eutson: «Ni Jainko Ahaltsua naz; bizi nire zerbitzuan eta
izan zintzo».
Jainkoak esan eutson, gainera, Abrahami:
«Gorde nigazko ituna zuk eta zure ondorengoek belaunez belaun. Zugaz eta zure
ondorengoekin egiten dodan itunari dagokionez, hau da zuek bete beharrekoa:
zuetako gizaseme guztiak zirkuntzidatzea».
Jainkoak esan eutson Abrahami: «Zure
emazteari ez deutsazu gehiago Sarai deituko; Sara izango dau izena. Bedeinkatu
egingo dot eta haren bidez semea emongo deutsut. Bedeinkatuko dot eta nazinoen
sorburu egingo; herrien erregeak urtengo dabe harengandik».
Abrahamek, orduan, ahuspezturik, irribarre
egin eban, bere kautan esanez: «Ehun urteko gizonari semea sortuko jakola? Eta
Sarak semea izango dauala laurogeta hamar urtegaz?» Beraz, Abrahamek esan
eutson Jainkoari: «Ai, Ismael behintzat bizirik gordeko bazendu...».
Baina Jainkoak erantzun eutson: «Zeure
emazte Sarak sortuko deutsu semea, eta Isaak jarriko deutsazu izena. Haregaz
eta haren ondorengoekin egingo dot Nik ituna, betiko ituna. Entzun dot Ismaelez
esan dozuna be: bedeinkatuko dot; haziazoko dot eta ondorengo ugari emongo
deutsat, hamabi buruzagi sortuko ditu eta herri handi baten sorburu egingo dot.
Baina nire ituna burutu, Isaakegaz burutuko dot, Sarak urtebete barru, sasoi
honetan, sortuko deutsun semeagaz».
Abrahamegaz berba egin ondoren, alde egin
eban Jainkoak.
Jaunak esana.
Erantzun salmoa
Sal 128 [127], 1-2. 3. 4-5 (R/. 4)
R/. Honan izango da bedeinkatua
Jaunari begirune deutsana!
V/. Zorionekoa Jaunari begirune deutsana
eta
haren bideetan dabilena!
Zeure
lanaren frututik dozu jango,
zoriontsu
izango zara eta ondo zara biziko. R/.
V/. Emaztea mahatsondo emonkorraren antzeko
zure
etxe barruan;
seme-alabak
olibondo-kimuen antzeko
zure
mahai inguruan. R/.
V/. Hara zelan izango dan bedeinkatua
Jaunari
begirune deutsana!
Bedeinkatu
zagizala Jaunak Siondik,
gozatu
zaitezala Jerusalemen zorionaz
zeure
bizitzako egun guztietan. R/.
II. urtean
I. Irakurgaia
Juda erbestera eroan eben.
Erregeak bigarren liburutik
2 Erg 25, 1-12
Sedekiasen erregealdiko bederatzigarren
urtean, hamargarren hilaren hamarrean, Nabukodonosor Babiloniako erregea
Jerusalemen kontra etorri zan bere gudaroste guztiagaz, eta inguratu egin eban,
inguru guztian hesia eraikiz. Sedekias erregearen hamargarren urtera arte egon
zan inguratuta Jerusalem. Gosetea nagusitu zan urian eta herriak ez eban zer
janik. Laugarren hilaren bederatzian, urikoek zuloa eraiki eben harresian eta,
gauez, ihes egin eben gudari guztiek erregearen lorategi ondoan egozan harresi
bien arteko atetik; babiloniarrek inguraturik egozan arren, erregeak Araba
aldera egin eban ihes.
Babiloniar gudarosteak, ostera, erregearen
ondotik joan eta Jerikoko lautadan harrapatu eban, haregaz ziran gudari guztiak
sakabanatu zirala. Erregea harrapatu ondoren, Riblara eroan eben, Babiloniako
erregeagana, eta honek epaitu egin eban. Sedekiasen semeei samea ebagi eutsien
aitaren aurrean, eta berari begi biak atara eutsoezan eta, katez loturik,
Babiloniara eroan eben.
Babiloniako Nabukodonosorren erregealdiko
hemeretzigarren urtean, bosgarren hilaren zazpian, Nebuzaradanek, Babiloniako
erregearen guardia-buru eta ministroak, Jerusalemen sartu eta su emon eutsen
Jaunaren etxeari, errege-jauregiari eta uriko etxe guztiei.
Guardia-buruagaz batera etorritako
babiloniar gudarosteak Jerusalemgo harresiak bota ebazan. Nebuzaradan
guardia-buruak erbestera eroan ebazan urian gelditutako jente-hondarrak, baita
Babiloniako erregearen alde jarri ziranak eta gainerako herritarrak be. Herriko
jente apala besterik ez eban itzi, mahastizain eta nekazari moduan.
Jaunak esana.
Erantzun salmoa
Sal 137 [136], 1-2. 3. 4-5. 6 (R/. ik. 6a)
R/. Nire mihina ahosabaian itsatsi bekit,
zutaz gogoratu ez banendi.
V/. Babiloniako ibaiertzean jesarrita gengozan
negarrez,
Sionen
oroipenez.
Ur
ondoko saratsetan
itzita
genduzan zitarak dingilizka. R/.
V/. Han, erbesteratu ginduezanak kantu eske genduzan,
gure
zapaltzaileak kanta alaien eske:
«Kanta
guretzat Siongo kantak». R/.
V/. Zelan kantatu Jaunaren kantarik
atzerriko
lurraldean?
Jerusalem,
zutaz ahaztu banendi,
gelditu
bekit eskua elbarri. R/.
V/. Itsatsi bekit mihina ahosabaian,
zutaz
gogoratzen ez banaz,
niretzat
pozbiderik bikainena
Jerusalem
ez bada. R/.
I. eta II. urteetan
Aleluia
Mt 8, 17
R/. Aleluia.
V/. Kristok bere gain hartu ebazan gure
makaltasunak,
eta
gure gatxak eroan. R/.
Ebanjelioa
Jauna, Zuk gura badozu, garbitu naikezu.
✠ Jesu Kristoren Ebanjelioa San Mateoren liburutik
Mt 8, 1-4
Jesus menditik jatsi zan eta jente askok
jarraitu eutson. Legenardun bat hurreratu jakon eta, aurrean ahuspezturik, esan
eutson: «Jauna, gura badozu, garbitu naikezu».
Jesusek eskua luzatu eta ikutu egin eban,
esanez: «Gura dot, izan zaitez garbi». Eta berehala garbitu jakon legenarra.
Jesusek agindu eutson: «Kontuz gero! Ez esan ezer inori! Baina zoaz, agertu
abadeagana eta eskeini Moisesek agindutako oparia, ezaugarri izan dagien».
Jaunak esana.
IRUZKINA
Atal honetan, Jesusen egintza miragarrien saila hasten da, eta, labur-labur bada ere, ez da horregaitik garrantzi txikikoa Jesusek egiten dauan garbikuntzea (legenarduna garbitu egiten da, ez osatu).
Legenarduna guztiz baztertua egoan gizarte haretan: gizataldetik, kultutik… Jainkoak baztertua eta Legeak ere, beste ezer ezin daualako Jainkoak baztertua bada: bizitzan hilda.
Baina ausarta da legenarduna eta eskaria luzatuko deutso Jesusi. Ausarta da Jesus, Legeak beren-beregi galazoten dauana egiteko gauza dalako: legenarduna ikutu.
Lepraduna —izen barik agertzen da— orduko baztertu guztien ezaugarritzat hartu geike. Jesusek ha ikutzea baztertu guztiekin bat egiten dala iragarri daike; eta Legearen gizatasunik ezaren salakuntza. Jesus, ba, legea apurtzera barik betetera etorri dala adierazten dau garbitua abadeagana bialtzeak, harexek baieztatu daian garbikuntzea, Legeak agintzen dauana betez.
Eta Jesusen izakeraz ere zeozer dinosku, holango gaixoa Jainkoak baino ezin garbitu leikealako…
Urtean Zeharreko XII. zapatua
I. urtean
I. Irakurgaia
Ba ete da ezer
ezinezkorik Jaunarentzat?
Bihurtuko
naiatzunean,
Sarak semea
izango dau.
Hasiera liburutik
Has 18, 1-15
Egun hareetan, Jauna agertu jakon Abrahami
Mambreko artadian. Abraham oihal-txabolaren sarreran jesarrita egoan, berorik
handieneko orduan. Begiak jasorik, hiru gizonezko ikusi ebazan bere aurrean
zutunik. Ikusi orduko, arineketan joan jaken txabolaren sarreratik eta, ahuspez
jarririk, esan eban: «Ene Jauna, gogoko banozu, ez jarraitu aurrera zeure
morroiagaz gelditu barik. Ura ekarriko deutsuet, oinak garbitzeko, eta
zuhaizpean hartuko dozue atseden. Jatekoa be ekarriko deutsuet, indarbarritu
zaitezen, eta gero jarraituko deutsazue bideari; zeozergaitik igaro zarie zeuen
morroi honen ondotik». Hareek erantzun eutsoen: «Egizu dinozuna».
Abraham arin-arin sartu zan oihal-txabolara,
Sara emazteagana, eta esan eutson: «Bizkor, egizu orea urun garbiz eta prestatu
egizuz opilak». Abraham bera bizi-bizi joan zan kortara eta, zekor gizen on bat
aukeraturik, morroi bati emon eutson; honek behingoan atondu eban. Gero, hartu
eban Abrahamek gatzatua, esnea eta atondutako zekorra, eta bisitariei eroan
eutsen. Hareek jaten eben bitartean, zutunik egon zan bera hareen ondoan
zuhaizpean.
Amaitzean, itaundu eutsoen: «Non da Sara,
zure emaztea?» Abrahamek erantzun: «Hor, oihal-txabolan». Hareetako batek esan
eutson: «Urtebete barru ziur bihurtuko naiatzu, eta ordurako zure emazte Sarak
semea izango dau».
Sara entzuten egoan txabolako sarreran,
hizketan ebilenaren atze aldean. Abraham eta Sara oso zaharrak ziran, eta
igarota eukan Sarak umeak izateko sasoia. Horregaitik, irribarre egin eban
Sarak, bere kautan pentsatuz: «Orain, agor-agorra nagoala, atsegina sentituko
ete dot? Eta nire senarra zaharturik dagoala gainera?»
Baina Jaunak esan eutson Abrahami:
«Zergaitik dago irribarrez Sara, umerik ezin dauala izan pentsatuz? Ba ete da
ezer ezinezkorik Jaunarentzat? Sasoi honetan urtebete barru bihurtuko
naiatzunean, Sarak semea izango dau».
Sarak, bildurtuta, ukatu egin eban: «Ez dot
irribarrerik egin». Baina harek erantzun: «Zelan ezetz! Irribarre egin dozu».
Jaunak esana.
Erantzun salmoa
Lk 1, 46-48a. 48b-50. 53-55 (R/. ik. 54b)
R/. Gogoratu da Jauna bere errukiaz.
V/. Handiesten dau nire arimak Jauna,
pozaren
pozez daukat neure barrua,
Jainkoa
da-eta nire salbazinoa,
ikusi
dau-eta mirabe honen ezereztasuna. R/.
V/. Horregaitik, dohatsu deituko nabe gaurdanik
gizaldi guztiek,
handiak
egin deustaz-eta Ahalguztidunak;
santua
da haren izena,
eta
haren errukia gizaldiz gizaldi
begirune
deutsoenengana. R/.
V/. Ondasunez bete ditu gose egozanak
eta
esku-hutsik bialdu aberatsak.
Lagun
etorri jako bere morroi Israeli,
bere
errukiaz gogoraturik;
halan
eutsen gure gurasoei berbea emona,
Abrahami
eta ondorengoei betiko esana. R/.
II. urtean
I. Irakurgaia
Egin oihu
Jaunari bihotzez,
egin aiene,
Siongo harresiok.
Negar Kantak liburutik
Nk 2, 2. 10-14. 18-19
Erruki barik hondatu ditu Jaunak
bere
herriko egoitza guztiak;
irauli
egin ditu bere hasarrean
Juda
lurralde ederreko gotorlekuak;
lurrera
bota ditu eta desohoratu
erreinua
eta bertako buruzagiak.
Sion
uri ederreko zaharrak lurrean jesarrita dagoz isilik,
burua
errautsez eta gorputza dolu-jantziz estaldurik;
Jerusalemgo
neskatilak burumakur dabiltz.
Begiak
erreak ditut negarrez, barrua irakiten, bihotza jausita,
nire
herriaren hondamendia dala-eta,
umeak
eta bularrekoak uriko kaleetan makalduta dagozalako.
Amari
itaunka dabiltz: «Non dira ogia eta ardaoa?»
Zaurituta
lez jausten dira uriko kaleetan,
amaren
altzoan azken arnasa emonez.
Zegaz
konparatuko zaitut,
zeren
antzeko egingo, Jerusalem uriburu?
Antzekorik
zer aitatuko deutsut, Sion neskatila eder horri,
kontsolatu
zaitezan?
Itsasoa
baizen handia da zure hondamendia: nork osatu zu?
Zeure
profetek ez eutsuen agertu
mezu
guzurrezko eta txatxarrak besterik;
ez
eben zure gaiztakeria agirian ipini,
holan
zure zoria aldatzeko;
guzurrezko
eta lilurazko mezua besterik ez deutsue agertu.
Egin
oihu Jaunari bihotzez, egin aiene, Siongo harresiok.
Isuri,
Sion, zeure negar-erreka gau eta egun.
Ez
emon atsedenik zeure buruari,
ez
bedi atertu zure begien jarioa.
Jagi,
egizu aiene gau osoan eten barik;
isuri
ura lez bihotza Jaunaren aurrean.
Jaso
eskuak hari,
kaleburu
guztietan goseak hiltzen dagozan zeure umeen alde.
Jaunak esana.
Erantzun salmoa
Sal 74 [73], 1-2. 3-4. 5-7. 20-21 (R/. 19b)
R/. Ez ahaztu betiko zeure dohakabeen biziaz.
V/. Oi Jainko, zergaitik hondatu gaituzu betiko,
zergaitik
sutu da zure hasarrea zure larreko ardien kontra?
Gogoratu
zaitez antxinatik Zeuretzat hartu zenduan alkarteaz,
zeure
ondaretzat askatu zenduan leinuaz,
zeure
bizileku egin zenduan Sion mendiaz. R/.
V/. Zatoz goitik behera hondatuta dagoan uri
honetara;
dan-dana
hondatu dau arerioak santutegian.
Orro
egin eben arerioek zure alkartearen erdian,
euren
ikurrinak ezarri ebezan ezaugarri. R/.
V/. Baso itxian aizkora-kolpeka sartzen danaren
antzera,
aizkoraz
eta mailuz apurtu ebezan zur landu guztiak.
Gero,
su emon eutsoen zure santutegiari,
lurrera
bota eben eta profanatu zure izenaren egoitza. R/.
V/. Izan gogoan zeure ituna,
beteak
dagoz-eta gogorkeriaz herrialdeko bazterrak.
Ez
bedi zapaldua desohoraturik geratu,
gizajo
eta behartsuek goratu begie zure izena. R/.
I. eta II. urteetan
Aleluia
Mt 8, 17
R/. Aleluia.
V/. Kristok bere gain hartu ebazan gure
makaltasunak,
eta
gure gatxak eroan. R/.
Ebanjelioa
Asko etorriko
dira sortaldetik eta sartaldetik,
eta Abraham,
Isaak eta Jakobegaz jesarriko dira.
✠ Jesu Kristoren Ebanjelioa San Mateoren liburutik
Mt 8, 5-17
Aldi haretan, Jesus Kafarnaum herrian sartu
zala, erromatar ehuntari bat etorri jakon, arrenka esanez: «Jauna, elbarri eta
oinaze-minetan dago nire morroia etxean». Jesusek esan eutson: «Joan eta
osatuko dot».
Baina ehuntariak erantzun eutson: «Jauna, ni
ez naz inor Zu nire etxean sartzeko; baina esaizu hitz bat eta osatuko da nire
morroia. Neuk be, neu besteren menpean egon arren, soldaduak dodaz neure
menpean, eta bati joateko agintzen badeutsat, joan egiten da; beste bati
etortzeko agindu, eta etorri; eta nire morroiari zer edo zer egiteko esan, eta
halan egiten dau».
Hori entzunda, harritu egin zan Jesus eta
ondoren etorkozanei esan eutsen: «Egia esan, Israelen ez dot inorengan aurkitu
horrenbesteko sinismenik. Eta hauxe dinotsuet: Asko etorriko dira sortaldetik
eta sartaldetik, eta zeruetako erreinuko mahaian jesarriko dira, Abraham, Isaak
eta Jakobegaz»; erreinuaren oinordeko ziranak, barriz, kanpora, ilunpetara,
botako ditu Jainkoak. Negarra eta hagin-karraskada izango dira han».
Ondoren, ehuntariari esan eutson: Zoaz
etxera, eta gertatu bekizu sinistu dozun lez. Eta ordu haretan bertan osatuta
gertatu zan morroia.
Gero, Pedroren etxera joan zan Jesus, eta
haren amaginarreba oheratuta aurkitu eban sukarraz. Hartu eban Jesusek eskutik
eta sukarrak alde egin eutson; orduan, emakumea jagi eta zerbitzen hasi jaken.
Iluntzean deabrudun asko eroan eutsoen
Jesusi, eta honek deabruak bere hitzez bota eta gaixo guztiak osatu zituan.
Horretara bete zan Jainkoak Isaias profetaren bidez esana: «Harek bere gain
hartu zituan gure makaltasunak, eta gure gatxak eroan».
Jaunak esana.
IRUZKINA
Mateoren kontakizun jantzi baten aurrean gagoz. Jesusek kultutik baztertuak diran beste bi osatuko dauz: paganoa bata, emakumea bestea. Jesusen ahalmena eta agintaritza azpimarratzen deuskuz.
Paganoa osatzean, Jainkoaren salbazinoa ez dagoala Israelgo herrira mugatua, dinosku; eta gainera, ez dala herri bateko izatearen edo Lege bat betetearen sari edo ondorio: sinismena eskatzen da, ez besterik. Eta badau uste ona ehuntariak Jesusengan, urrundik osatu leikela uste izateraino.
Pedroren amaxeagana Jesus bera hurreratzen da sukarra uxatzeko. Sukarra abertzalekeriaren ezaugarri hartu daiteke; salbazinoa Israelgo herriari baino ez dagokiola uste izatea.
Baina sukarretik askatuta, emakumea zerbitzu egiteko gauza da. Lehen, emakumea izatearren, kultu eta zerbitzutik baztertua egoana, orain, Jesusi esker, zerbitzurako gauza da.
Guztiz aberatsa da testua gure usteetatik askatuak izan gaitezala gura badogu.
