2025/01/16

uz05zapatua-I-

Urtean Zeharreko V. zapatua

I. urtean

I. Irakurgaia

Jainko Jaunak Edengo baratzetik bota egin eban gizakia,
lurra landu egian.

Hasiera liburutik

Has 3, 9-24

    Adamek zuhaitzetik jan ondoren, Jainko Jaunak gizonari dei egin eta esan eutson: «Non zara?» Harek erantzun: «Zure oin-hotsa baratzean entzun dodanean, bildurtu eta gorde egin naz, narrugorri nengoalako». Jainkoak esan eutson: «Eta zeinek jakinazo deutsu narrugorri zengozala? Galazo neutsun zuhaitzeko frutua jan dozu ala?» Gizonak erantzun: «Laguntzat emon deustazun emakumeak eskeini deust frutua, eta jan egin dot». Orduan, Jainko Jaunak esan eutson emakumeari: «Zer egin dozu?» Emakumeak erantzun:  «Sugeak engainatu nau eta jan egin dot».
    Orduan, Jainko Jaunak esan eutson sugeari:

«Hori egin dualako,
madarikatua izango haz
abere guztien eta basapiztia guztien artean;
sabel gainean ibiliko haz arrastaka
eta hautsa jango dok heure bizitzako egun guztietan.
Alkarren arerio egingo zaituet hi eta emakumea,
hire eta haren ondorengoa;
honek burua zapalduko deua,
eta hik orpotik helduko deutsak».

    Emakumeari esan eutson:

«Umedun gelditzean, oinazeak ugarituko deutsudaz,
eta saminez izango dozuz umeak.
Gurariak senarragana bultzatuko zaitu,
eta ha izango dozu nagusi».

    Eta gizonari esan eutson:

«Emaztearen esana entzun
eta galazo neutsun zuhaitzeko frutua jan dozulako,
madarikatua lurra zure erruz.
Nekearen nekez atarako deutsazu janaria
zeure bizitzako egun guztietan.
Sasia eta laharra emongo deutsu,
basalandarez janaritu beharko dozu.
Zeure bekokiko izerdiz jango dozu ogia,
lurrera bihurtu arte, handik hartua zara-eta.
Hautsa zara eta hautsera bihurtuko zara».

    Gizonak bere emazteari «Eva» ezarri eutson izena, bizidun guztien ama dalako. Jainko Jaunak narruzko soinekoz jantzi ebazan gizona eta emaztea. Gero, Jainko Jaunak esan eban: «Horra gizakia gutariko bat bihurtua, onaren eta txarraren ezagutzaren jaube. Ez dagiala orain eskua luzatu eta biziaren zuhaitzeko frutua be hartu eta, ha janez, betiko bizi».
    Beraz, Jainko Jaunak Edengo baratzetik bota egin eban gizakia, lurra landu egian, handik izan zan-eta hartua. Gizakia bota ondoren, izaki hegodun batzuk eta suzko ezpata distiratsua ezarri ebazan Edengo baratzearen sortaldean, biziaren zuhaitzerako bidea zaintzeko.

Jaunak esana.

 

Erantzun salmoa

Sal 90 [89], 2. 3-4. 5-6. 12-13 (R/. ik. 1)

R/.   Jauna, gure ihesleku Zeu izan zara
        gizalditik gizaldira.

V/.   Mendiak jaio baino lehen,
lurra eta mundua sortu baino lehen,
Jainko zara Zu betidanik betidaino. R/.

V/.   Gizakia hautsera bihurtuazoten dozu,
esanez: «Bihurtu lehenera, gizakiok».
Bai, mila urte zure begietan
atzo igaro zan eguna adina,
gaualdi bat adina. R/.

V/.   Hor daroazuz gizakiak,
ametsa lez dira;
ernetzen dira goizean bedarra lez;
goizean erne eta loratzen da-eta,
arratsaldean zimeldu eta igartzen. R/.

V/.   Irakatsi egiguzu geure egunen kontua eroaten,
zuhurtasunaren muinaz jaubetu gaitezan.
Bihurtu zakiguz, Jauna! Noiz arte?
Errukitu zaitez zeure zerbitzariez. R/.

 

I. eta II. urteetan

Aleluia

Mt 4, 4b

R/.   Aleluia.

 

V/.   Gizakia ez da ogiz bakarrik bizi,
        Jainkoaren ahotik urteten dauan hitz guztitik baino. R/.

 

Ebanjelioa

Asetzeraino jan eben guztiek.

  Jesu Kristoren Ebanjelioa San Markosen liburutik

Mk 8, 1-10

    Egun hareetan, barriro jentetza oso ugaria izanik eta zer janik ez, Jesusek ikasleei dei egin eta esan eutsen: «Erruki dot jente hau; badaroez hiru egun Neugaz eta ez dabe ezer be jateko. Etxera baraurik bialtzen baditut, bidean lur jota geldituko dira, urrutitik etorriak be badira-eta».
    Ikasleek esan eutsoen: «Baina nondik atara bakartade honetan honeek asetzeko beste ogi?» Berak itaundu eutsen: «Zenbat ogi daukazuez?»  Eta hareek erantzun: «Zazpi».
    Orduan, jenteari lurrean jesartzeko agindu eutson. Gero, zazpi ogiak hartu eta, Jainkoari esker oneko otoitza egin ondoren, zatitu eta bere ikasleei emon eutsezan, banatu egiezan. Hareek jenteari banatu eutsoezan.
    Bazituen arraintxu banaka batzuk be; Jesusek bedeinkatu zituan eta hareek be banatzeko agindu eutsen.
    Asetzeraino jan eben guztiek, eta zazpi otzara bete ebezan hondakinakaz. Lau mila inguru ziran. Ostean, Jesusek agur egin eutsen, eta bere ikasleakaz txalupara igon eta Dalmanuta aldera joan zan.

Jaunak esana.

 

IRUZKINA

Oraindino ulertzen ez dan zeozer esan gura dau Ebanjelioetan ogi ugalketa sei bider agertzeak. Baina hurreratu gaitezan jazoerara.

Alde batzuk dagoz lehenengo ugalketeagaz bat ez datozanak bigarren honetan. Oraingo ugalketa hau atzerritarren lurraldean jazoten da; eta Jesusena da ekimena: bera errukitzen da paganoekaz. Eta ogi-arrainen zenbakia ere ez da bardina: hemen zazpi da zenbakia: zeozer agertu gura deusku?

Argi izten deusku ebanjelariak Jesusen ardurea: Erreinuaren testigu izatea, atzerrian ere bai, danok garala Jainkoaren seme-alaba, eta inoiz ez gaitula ahanzten. Eta atzerritarrak ere, entzundakoa gauzatuz, euren ondasunak eta izatea alkarbanatzera heltzen dirala.

Baina ogi-ugalketa errepikatzeak ez ete deutso hasi barri dan Eukaristiari lehentasuna emoten? Lehenengo ikasleak mahai-inguruan alkartzen ziran euren alkartasuna ospatzeko, indartzeko, eta Jesusek bialduak izateko. Horixe zan hareen bizikereak behar eban ogia, jakia: Jainkoaren Hitza eta Jesu Kristorekin bat egitea.

Guk, gure egunotan, bazterreratuta ez ete daukagu Eukaristia beste ogi batzuez elikatu gura dogulako? Eta gizakia ez da bizi ogi hutsetik… 

 

 

uz05barikua-I-

Urtean Zeharreko V. barikua

I. urtean

I. Irakurgaia

Jainkoa lakoak izango zarie,
onaren eta txarraren ezagutzaren jaube.

Hasiera liburutik

Has 3, 1-8

    Sugea zan Jainko Jaunak egindako piztietan maltzurrena. Sugeak esan eutson emakumeari: «Debekatu egin ei deutsue Jainkoak baratzeko arbola guztietako frutuetatik jatea».
    Emakumeak erantzun eutson: «Baratzeko zuhaitzen frutuetatik jan geinke; baratze erdian dagoan zuhaitzaz bakarrik esan deusku Jainkoak: "Horretatik ez jan, ezta ikutu be hori, hil nahi ez badozue"».
    Sugeak esan eutson emakumeari: «Ez zarie hilko, ez! Ondo daki Jainkoak, horretatik jan orduko, begiak edegiko jatzuezala eta bera lakoak izango zariela, onaren eta txarraren ezagutzaren jaube».
    Emakumeak, zuhaitza jateko gozo eta begientzat eder eta ezaguera lortzeko on zala ikusirik, haren frutuetako bat hartu eta jan egin eban; gero, senarrari emon eutson eta harek be jan egin eban. Orduan begiak edegi jakezan eta narrugorri egozala ohartu ziran. Iko-orri batzuk josi eta estalki bana egin eben.
    Jaunaren oin-hotsa entzun eben eta harengandik ezkutatu egin ziran baratzeko zuhaitzen artean.

Jaunak esana.

 

Erantzun salmoa

Sal 32 [31], 1-2. 5. 6-7 (R/. 1a)


 R/.  
Zorionekoa hobena kendu deutsoena.

V/.   Zorionekoa hobena kendu
eta pekatua parkatu deutsoena.
Zorionekoa Jaunak errurik botatzen ez deutsana,
barruan maltzurkeriarik ez dauana. R/.

V/.   Orduan, autortu neutsun neure pekatua,
neure errua ez neutsun ezkutatu.
Esan neban: «Autortuko deutsat Jaunari neure hobena»,
eta Zuk parkatu zeunstan neure pekatuaren errua. R/.

V/.   Horregaitik, otoitz egin deizula fededunak larrialdian aurkitzean;
uriola jausita be, ez dau harrapatuko.
Zeu zaitut babesleku, arriskutik libratzen nozu,
askapen-kantuz inguratzen. R/.

 

I. eta II. urteetan

Aleluia

Ik. Eg 16, 14b

R/.   Aleluia.

V/.   Edegi, Jauna, gure bihotza,
        gogoz onartu daiguzan zure Semearen hitzak. R/.

 

Ebanjelioa

Gorrei entzun ahal izatea emon deutse
eta mutuei hitz egitea.

 Jesu Kristoren Ebanjelioa San Markosen liburutik

Mk 7, 31-37

    Aldi haretan, itzi eban Jesusek Tiro aldea eta, Sidonen zehar, Galileako itsasora bihurtu zan barriro, Dekapolisko lurraldean zehar.
    Gizon gor eta totela eroan eutsoen, eta eskua gainean ezartzeko eskatu. Jesusek, jenteagandik aparte hartuta, atzamarrak belarrietan sartu eutsozan eta txistuaz mihina ikutu.
    Gero, zerurantz begiratuz, arnasa sakon hartu eta esan eutson: «Effeta», hau da, «Edegi».
    Eta une berean, belarriak edegi jakozan, mihina askatu eta garbi berba egiten hasi zan. Gertatua inori ez esateko agindu eutsen Jesusek; baina zenbat eta aginduago, orduan eta gehiago zabaltzen eben. Guztiz harrituta, hauxe inoen: «Ondo egin dau dana: gorrei entzun ahal izatea emon deutse eta mutuei berba egitea».

Jaunak esana.

 

IRUZKINA

Ebanjelioko gor-mutua ezaugarri lez hartu geike. Zenbat dagozan gure eleizetan ezer gitxi entzuten eta gitxiago iragarten handik urten ondoren.

Entzun, ulertu, norberetu eta bizikereaz iragarri… horixe litzateke eginbeharrekoa; baina, gehienetan, eleizkizunetan egoteaz konformatzen gara, iragarteko  profesionalak (kleroa) daukaguzala-eta.

Jesusen jarrereak badinosku zeozer: jenteak eskatzen deutsona eskuak gainean ezartea bada ere, berak gor-mutua jenteagandik banandu egiten dau, eta atzamarra belarrietan sartu, eta bere txistuaz mihina ikutu, antsi eginez eta berbaz aginduz. Beretik emoten dauala esan daiteke.

Erlijio inguruak lotu, menperatu, morroi-mirabe bihurtu geinkez, gure adimena eta ardurea jokoan jarri ezik. Zer agintzen deuskuen itxaroten, haxe beteteko, et horrela egiten dogula Jainkoaren nahi bete uste izateko.

Jesusek inguru eta uste horretatik bananduazo gura gaitu, beretik emon, entzumena, ulermena eta ardurea jokoan jarri daiguzala, eta hartutakoa iragarri, zabaldu daigula.

Jesusek osatu baino gehitxoago egiten gaitu: salbatu. Inguru menperatzaile eta ardura gabekoetatik urtenazo eta, isiltasunean, bizikereaz haren barri emonazo, ingurukoek ondo ulertu daien, ez euren erara.

 


I. astea

Urtean Zeharreko I. astelehena   II. urtean I. Irakurgaia       Penina arerioak gogor iraintzen eban Ana eta samintzen, Jaunak umeri...