Urtean Zeharreko XXXII. astelehena
I. urtean
I. Irakurgaia
Gizakia maite
dauan espiritua da jakituria;
Jaunaren
espirituak lurra betetzen dau.
Jakituria liburuaren hasiera
Jkt 1, 1-7
Maitatu egizue zuzentasuna, mundua
gobernatzen dozuenok;
pentsatu
egizue ondo Jaunari buruz
eta
bilatu bera bihotz-bihotzez,
bera
aurkitzen izten deutse-eta tentatzen ez dabenei
eta
bere burua agertzen beragan uste ona galtzen ez dabenei.
Gogoeta
txarrek Jainkoagandik aldentzen dabe
eta
haren ahalmenak, aproban jarri ezkero,
nahastauarazo
egiten ditu zentzunbakoak.
Jakituria
ez da sartzen asmo txarreko bihotzean,
ezta
bizitzen be pekatuaren menpe dagoanaren gorputzean.
Santua
eta hezitzailea dan Espirituak
ihes
egiten dau maltzurkeriatik,
urrundu
egiten da gogoeta zentzunbakoetatik;
bidebakokeria
agertzean, salatu egiten dabe.
Gizakia
maite dauan espiritua da jakituria,
baina
ez dau zigorrik barik izten txarto-esalea;
Jainkoak
ikertzen dau gizakiaren barrua,
zehatz
aztertzen dau haren pentsamentua
eta
esaten dauan guztia entzuten.
Jaunaren
espirituak lurra betetzen dau
eta,
gauza guztiak alkarregaz batzen dituanez,
berba
guztiak ezagutzen ditu.
Jaunak esana.
Erantzun Salmoa
Sal 139 [138], 1-3. 4-6. 7-8. 9-10 (R/. 24b)
R/. Gidatu ni, Jauna, betirako bidetik.
V/. Jauna, Zeuk aztertzen nozu eta ezagutzen,
badakizu
noiz jesartzen nazan eta noiz jagitzen.
Urrundik
barruntatzen dozuz nire asmoak;
ohartzen
zara noiz nabilen eta noiz natzan,
zehatz
ezagutzen dozuz nire ibilbide guztiak. R/.
V/. Nire hitza mihinera baino lehenago,
Zuk,
Jauna, ezagutzen dozu zeharo.
Atze
eta aurre, inguratzen nozu,
gainean
jarri deustazu eskua.
Miragarria
da zure ezagutza, nitaz gaindikoa,
garaiegia
nik harrapatzeko! R/.
V/. Nora joan naiteke zure arnasatik urrun?
Nora
ihes egin zure aurretik?
Zerura
igonda be, Zu han,
Herio-lezara
jatsita be, Zu bertan. R/.
V/. Nahiz argiaren sorlekurantz hegatu,
nahiz
sartaldetiko itsas mugetan kokatu,
han
be zure ezkerra gainean izango dot,
zure
eskumak helduko deust. R/.
II. urtean
I. Irakurgaia
Ezarri
alkarte-arduradunak,
emon
deutsudazan argibideen arabera.
San Paulo Apostoluak Titori egindako epistolaren hasiera
Tt 1, 1-9
Nik, Paulok, Jainkoaren zerbitzari eta Jesu
Kristoren apostolu nazan honek, zuri, Tito, fede berean egiazko seme zaitudan
horri: grazia eta bakea Jainko Aitagandik eta Jesu Kristo gure
salbatzaileagandik. Hau da nire zerbitzua: Jainkoak aukeratuak federa
erakartzea eta jainkozaletasunaren araberakoa dan eta betiko biziaren
itxaropena beragaz dauan egia ezagutuarazotea. Guzurrik ez dinoan Jainkoak
mundua izaten hasi baino lehen agindu eban betiko bizi hori, eta orain, berak
ezarritako sasoia heltzean, bere mezua agertuarazo dau Jainko gure
salbatzailearen aginduz gomendatu jatan predikuaren bitartez.
Arrazoi honekaitik itzi zaitut Kretan,
antolatu barik gelditu dana antolatu dagizun, eta uri bakotxean
alkarte-arduradunak ezarri dagizuzan, emon deutsudazan argibideen arabera.
Arduradunak akatsik bakoa izan behar dau, behin bakarrik ezkondua, eta haren
seme-alabek sinistedunak izan behar dabe, lizunkeriaz eta errebeldiaz salatu
bakoak.
Izan be, zuzendariak, Jainkoaren etxezain
dan ezkero, akatsik bakoa izan behar dau; ez harro, ez hasarrekor, ez
ardaozale, ez nahastezale, ez okerreko irabazien gose; ostera, ostatu-emoile
izan behar dau, ona maite dauana, zentzunduna, zuzena, jainkozalea, bere
buruaren jaubea; irakatsi jakon egiazko mezuari lotua, irakaspen zuzenez
besteak aholkatzeko eta kontra dagozanen irakaspenak guzurtatzeko gai izan
dadin.
Jaunak esana.
Erantzun Salmoa
Sal 24 [23], 1-2. 3-4b. 5-6 (R/. ik. 6)
R/. Hau da, Jauna, zure aurpegi bila dabiltzanen taldea.
V/. Jaunarena da lurra, eta lurra betetzen
dauana,
mundua
eta bertan bizi diranak,
harek
ezarri dau-eta itsasoen gainean,
harek
finkatu lur azpiko ibaien gainean. R/.
V/. Jaunaren mendira nork igongo?
Haren
toki santuan nor egongo?
Eskuak
errubako eta bihotza garbi dituana,
sasijainkoetara
jotzen ez dauana. R/.
V/. Holakoa bedeinkatuko dau Jaunak,
justizia
egingo deutso Jainko salbatzaileak.
Hau
da haren bila ahalegintzen dan gizaldia,
Jakoben
Jainkoaren aurpegi bila dabilena. R/.
I. eta II. urteetan
Aleluia
Flp 2, 15d-16a
R/. Aleluia.
V/. Izarrek munduan lez egiten dozue argi gizarte
honetan,
bizia
emoten dauan mezuari sendo eutsiz. R/.
Ebanjelioa
Zazpi aldiz
etortzen bajatzu «damu dot» esanez,
parkatu.
✠ Jesu Kristoren Ebanjelioa San Lukasen liburutik
Lk 17, 1-6
Aldi haretan, Jesusek esan eutsen ikasleei:
«Ezinbestekoa da munduan galbideak gertatzea, baina zoritxarrekoa inoren
sinismena galtzeko bidean jartzen dauana! Hobe leuke errotarria samatik lotu
eta itsasora botako balebe, txiki honeetakoren bat galbidean jartzea baino.
Ibili kontuz! Zure anaiak pekatu egiten
badau, egiozu hasarre, eta, damutzen bada, parkatu. Eta egunean zazpi bider zure kontra pekatu
egiten badau eta zazpi aldiz etortzen bajatzu “damu dot” esanez, parkatu».
Apostoluek esan eutsoen Jaunari: «Handiagotu
sinismena gugan». Jaunak erantzun eutsen: «Sinismena bazendue, mostaza hazia
baizen txikia izanik be, ikondo honi “urten hortik eta landatu itsasoan” esango
zeunskioe, eta obedidu egingo leuskizue».
Jaunak esana.
IRUZKINA
Jesusek ikasleei irakasten dihardu. Zer ikasi asko dauke, haregaz batera ibili eta bizi izan arren eurenetik urtetea gatx egiten jakelako, antza.
Hau deigarri litxakigu geuri ere. Geuk ere arretaz hartu behar izango geukez Jesusen irakatsiok. Eta, batez ere, besteen sinismena adoretzeko, indartzeko eta elikatzeko ardurea hartu dogunok.
Zelangoa da gure sinismena? Eta ez handia ala txikia dan; bizia, eraginkorra eta adore-emoilea, ala besteen sinismena makaltzen eta iluntzen dauan sinismen motela dan baino. Holangoak madarikatuak dira Jesusen ahotan.
Gure sinismena sendoa dan honexetan igarri geike: besteei parkatzeko gauza bagara, edo zuzenbidera deitzeko, edo besteei adore emoteko gauza bagara.
Sinismenak, ba, ez dau norberetzako onura bila ibili behar, alkarte egiten baino. Eta horretarako, norbere hutsak autortzen, besteenak parkatzen, eta egiten jakuzan zuzenketak onartzen jakiteak dininosku Jesusen bideetan dihardugula.
Urtean Zeharreko XXXII. martitzena
I. urtean
I. Irakurgaia
Zentzunbakoen
begietan hilda egozan behin betiko;
baina zintzoak
bakean dagoz.
Jakituria liburutik
Jkt 2, 23–3, 9
Hilezkor izateko egin eban Jainkoak gizakia,
bere
izatearen irudira egin eban;
baina
deabruaren inbidiaz sartu zan heriotza munduan,
eta
harenak diranek jasango dabe.
Zintzoen
bizia Jainkoaren eskuetan dago,
ez
ditu ezelako oinazek harrapatuko.
Zentzunbakoen
begietan hilda egozan behin betiko,
hareek
hemendik urtetea zoritxartzat jo eben
eta
gugandik urruntzea osoko hondamenditzat;
baina
zintzoak bakean dagoz.
Gizakien
eretxiz, zigorra jasan eben,
baina
hareek hilezkor izateko itxaropenez beterik egozan.
Apur
bat zigortuak izan ondoren,
sari
handia jasoko dabe;
Jainkoak
probatu egin ebazan
eta
beretzat duin aurkitu.
Urrea
arragoan lez garbitu ebazan
eta
erre-opari lez onartu.
Kontuak
emoteko egunean distiratsu agertuko dira
eta
lastotan arin zabaltzen dan txinparta lez izango.
Nazinoak
gobernatuko dabez, herriak menperatuko,
eta
Jauna izango dabe errege betiko.
Uste
ona Jainkoagan dabenek ulertuko dabe egia,
haren
maitasunari leial jakozanek iraungo dabe beragaz;
onginahia
eta errukia dau-eta fededunentzat
eta
ardura bere aukeratuentzat.
Jaunak esana.
Erantzun Salmoa
Sal 34 [33], 2-3. 16-17. 18-19 (R/. 2a)
R/. Bedeinkatuko dot aldi oro Jauna.
V/. Bedeinkatuko dot aldi oro Jauna,
nire
ahoan beti haren gorespena.
Harro
nago Jaunagaz,
entzun
begie apalek eta poztu beitez. R/.
V/. Zintzoakana ditu Jaunak begiak,
zuhur
hareen oihura belarriak.
Gaizkileen
aurka Jaunaren aurpegia,
lurretik
ezabatzeko hareen oroipena. R/.
V/. Deadar egiten dabe zintzoek, eta Jaunak
entzun,
larrialdi
guztietatik libratzen ditu.
Hurrean
dabe Jauna bihotz-hausiek,
salbatzen
ditu barru-jausiak. R/.
II. urtean
I. Irakurgaia
Jainkozaletasunez
bizi gaitezan,
Jesu Kristo
Jainko handia eta gure salbatzailea aintzaz beterik
noiz agertuko
zain.
San Paulo Apostoluak Titori egindako epistolatik
Tt 2, 1-8. 11-14
Anaia maitea: Irakatsi egizu doktrina
osasungarria. Adineko gizasemeak izan daitezala neurritsuak, agurgarriak,
zentzundunak eta fedean, maitasunean eta eroapenean jatorrak. Adineko emakumeek
be izan dagiela fededunari dagokion portaera; ez daitezala txarto-esaleak eta
ardaoari emonak izan, onaren maistra baino, emakume gazteei euren senarra eta
umeak maitatzen irakatsi deieen, eta zentzundun, garbi, etxekoandre on, bihotz
oneko eta euren senarraren menpeko izaten lagundu deieen. Holan, ezin izango
dau inork Jainkoaren hitza iraindu.
Aholkatu mutil gazteak zentzundun izan
daitezan, gauza guztietan zu zeu egintza onen eredu agertuz: irakaspen garbiko
eta gizabidetsu; berba egin jator eta inork ez kritikatzeko eran, kontra
dagozanak lotsaturik gelditu daitezan, gutaz txarto berba egiteko egokierarik
barik.
Izan be, agertu da Jainkoaren onginahia,
gizon-emakume guztien salbazinorako. Salbazino honek Jainkorik bako bizitzari
eta munduko grina txarrei uko egiten irakasten deusku, eta neurriz,
zuzentasunez eta jainkozaletasunez mundu honetan bizitzen, gure itxaropen
zoriontsua noiz beteko zain, Jesu Kristo Jainko handia eta gure salbatzailea
aintzaz beterik noiz agertuko zain. Harek bere burua emon eban gugaitik, gu
gaiztakeria guztietatik askatu eta garbi egiteko, haren herri berezi izan
gaitezan, on egin zale.
Jaunak esana.
Erantzun Salmoa
Sal 37 [36], 3-4. 18 eta 23. 27 eta 29 (R/. 39a)
R/. Jaunagandik dator zintzoen salbamena.
V/. Izan konfiantza Jaunagan eta egin on dana,
bizi
lurraldean eta zaindu leialtasuna.
Izan
bedi Jauna zure atsegina,
eta
emongo deutsu zure bihotzak eskatzen dauana. R/.
V/. Jauna arduratzen da zintzoen biziaz,
betiko
iraungo dau hareen ondareak.
Jaunak
sendotzen ditu gizakiaren pausuak,
eta
atsegin dau haren bidea. R/.
V/. Alde gatxetik, egin on dana,
eta
beti izango dozu non bizia.
Zintzoak
izango dira lurraldearen jaube,
eta
bertan biziko dira beti. R/.
I. eta II. urteetan
Aleluia
Jn 14, 23
R/. Aleluia.
V/. Ni maite nauanak gordeko dau nire hitza, dino
Jaunak;
nire
Aitak maite izango dau,
eta
Aita eta biok harengana etorriko gara. R/.
Ebanjelioa
Morroi
gauzeztanak gara;
egin behar
genduana egin dogu.
✠ Jesu Kristoren Ebanjelioa San Lukasen liburutik
Lk 17, 7-10
Aldi haretan, Jaunak esan eutsen apostoluei:
«Jo daigun, zuetariko batek morroia daukala solo-beharretan edo ardi jagoten.
Morroia etxeratzean, “hator behingoan mahaira” esango ete deutso? Ez ete deutso
beste hau esango: “Prestatu egidak afaria, jantzi amantala eta zerbidu nagik,
nik afaldu bitartean; ondoren, afalduko dok heuk?” Morroiari esker ona zor ete deutso, agindua
bete daualako?
Zuek be gauza berbera: agindutako guztia
egin eta gero, esan: “Morroi gauzeztanak gara; egin behar genduana besterik ez
dogu egin”».
Jaunak esana.
IRUZKINA
Badauka bere ikasleei zer irakatsi Jesusek. Farisearrengandik ikasia dabe Legeak agintzen dauana bete daiela dauala Jainkoak atsegin, eta sarituko dauala.
Jesusek alperreko itxaropena dala saria itxarotea irakatsiko deutse. Baina ikasiko ete dabe, gero? Ikasi ete dogu, gero, hainbeste menderen ondoren? Geu ere sari bila ez ete gabilz?
Jesusek bizi dauana Jainkoaren doako maitasuna da, merezi ez dana, Jainkoak berez isurten dauana…, eta bere egintzetan agertzen dana. Ez dauz gauza onak egiten Aitaren maitasuna eskuratu ahal izateko, merezitzeko; ez. Haren maitasunaren bor-borretik urteten deutsoe egintza onek, eta bihurtzen da beste edozeinentzat barri on.
Jesusen antzera, gure barruan daroagun Jainkoaren biziari azaleratzen itziko bageutso, zenbat egintza on ikusiko geukezan gauzatuta, ahalegin barik, berezko egintza lez, Jainkoak berak dihardualako. Eta ez geuke pentsatuko ezer merezi dogunik…
Ez gara beharrezkoak, baina bai maitatuak; maitatuak eta maitasuna zabaldu eta isuri geikenak…
Urtean Zeharreko XXXII. eguaztena
I. urtean
I. Irakurgaia
Entzun, erregeok, jakintsu izaten ikasi dagizuen.
Jakituria liburutik
Jkt 6, 1-11
Entzun, erregeok, eta ulertu;
ikasi,
munduko bazter guztietako agintariok.
Jarri
arreta, zuek, jentetza handiak gobernatzen dozuezanok
eta
herri ugari menpean izateaz harro zagozenok.
Jaunagandik
datorkizue ahalmena,
Goi-goikoagandik
agintea;
eta
berak aztertuko ditu zuen egintzak
eta
ikertuko zuen asmoak,
izan
be, haren erregetzaren ministro izanik,
ez
dozue-eta zuzen epaitu, ez legea bete,
ezta
jokatu be Jainkoaren borondatearen arabera.
Bat-batean
eta era bildurgarrian aurkeztuko jatzue,
batez
be zorrotz epaitzen ditu-eta goi-mailakoak;
txikiei
errukia zor jake,
ahaltsuak
gogor izango dira zigortuak.
Guztien
Jaunak ez dau inoren aurrean atzera egiten,
handitasunak
ez dau kikiltzen;
berak
egin ebazan txikia eta handia
eta
era berean arduratzen da guztiekin;
halan
be, azterketa zorrotzagoa izango dabe agintea dabenek.
Beraz,
zuei, erregeoi, zuzentzen deutsuedaz hitzok,
jakintsu
izaten ikasi eta huts egin ez dagizuen.
Haren
nahi santua santuki betetzen dabenak
izango
dira santutzat hartuak,
eta
gurari santu horretan ikasiak diranek izango dabe babeslerik.
Beraz,
izan nire berben egarri;
bilatu
egizuez biziro eta hartuko dozue heziketa.
Jaunak esana.
Erantzun Salmoa
Sal 82 [81], 3-4. 6-7 (R/. 8a)
R/. Jagi zaitez, oi Jainko, epaitu mundua.
V/. «Defendatu gizajoa eta umezurtza,
egin
justizia zapalduari eta pobreari,
askatu
dohakabea eta behartsua,
libratu
gaiztoen eskutik». R/.
V/. Hona nik esan:
«Zuek
jainko zarie,
guztiok
Goi-goikoaren seme».
Baina
gizaki lez hilko zarie,
edozein
handiki lez jausiko. R/.
II. urtean
I. Irakurgaia
Inoiz bidegaldu
izanak gara,
baina bere
errukiagaitik salbatu egin gaitu.
San Paulo Apostoluak Titori
Tt 3, 1-7
Anaia maitea: Gogoratuazo danei gobernarien
eta agintarien menpeko izan behar dabela, hareen esanak egin eta egintza on
guztirako prest egon. Ez dagiela inor iraindu eta ez daitezala nahastezale
izan, baketsu baino, gizaki guztientzat otzantasunez beteak. Gu be, inoiz,
burubako, errebelde, bidegaldu eta era guztietako grinen eta atseginkerien
menpeko izanak gara, gaiztakerian eta bekaizkerian bizi izanez, gorrotagarri eta
alkarren gorrotatzaile.
Baina Jainko gure salbatzailearen bihotz ona
eta onginahia agertu danean, salbatu egin gaitu; ez guk egindako zuzenbidezko
egintzakaitik, bere errukiagaitik baino, jaiotza barria emoten dauan
garbikuntzaz eta Espiritu Santuak eragiten dauan barrikuntzaz. Espiritu hori
oparo isuri deusku Jainkoak, Jesu Kristo gure salbatzailearen bitartez. Holan,
onginahi hutsez Jainkoak zuzen egin gaituala, itxaron dogun betiko biziaren
oinordeko egin gara.
Jaunak esana.
Erantzun Salmoa
Sal 23 [22], 1-3. 4. 5. 6 (R/. 1)
R/. Jauna dot artzain, ez naz ezeren beharrean.
V/. Jauna dot artzain, ez naz ezeren beharrean;
larre
gurietan etzunarazoten nau,
ur-bazter
nasaira eroaten
eta
indarrak deustaz barritzen;
bide
segurutik naroa,
bere
izenari ohore eginez. R/.
V/. Ibar baltz ilunean banabil be,
ez
naz gatxaren bildur,
Zu
nigaz zagoz-eta;
zure
artzain-makilak nasaitzen nau. R/.
V/. Mahaia atontzen deustazu
arerioen
begi-bistan;
orioz
igurzten deustazu burua,
gainezka
dot edontzia. R/.
V/. Zoriona eta maitasuna ditut lagun,
bizitzako
egun guztietan,
eta
Jaunaren etxean biziko naz
amaibako
egunetan. R/.
I. eta II. urteetan
Aleluia
1 Ts 5, 18
R/. Aleluia.
V/. Emon eskerrak beti,
horixe
nahi dau-eta zuentzat Jainkoak
Kristo
Jesusengan. R/.
Ebanjelioa
Ez ete da izan
atzerritar hau besterik
Jainkoa
goratzera etortzeko?
✠ Jesu Kristoren Ebanjelioa San Lukasen liburutik
Lk 17, 11-19
Aldi haretan, Jesus Jerusalemera bidean,
Samarian eta Galilean zehar joian. Herritxu baten sartzean, hamar legenardunek
urten eutsoen bidera. Urrun geldituta, deadarka esan eutsoen: «Jesus, Maisu,
erruki zakiguz!» Jesusek, ikustean, esan eutsen: «Joan eta azaldu abadeakana».
Bidean joiazala, garbi gelditu ziran.
Hareetariko bat, osatuta egoala oharturik,
deadarka Jainkoa goratuz bihurtu eta Jesusen oinetara ahuspez jausi zan,
eskerrak emonez. Samariarra zan bera.
Jesusek esan eban: «Ez dira hamarrak garbi
gelditu ala? Non dira beste bederatziak? Ez ete da izan atzerritar hau besterik
Jainkoa goratzera etortzeko?» Gero, esan eutson: «Jagi eta zoaz; zeure
sinismenak salbatu zaitu».
Jaunak esana.
IRUZKINA
Ebanjelioko pasarte bat irakurterakoan, gehienetan gelditzen gara azalean, kontakizunean, buruz ikastera heltzeraino ere, eta gitxitan sartzen gara apur bat barrurago, ezjakinagaitik edo larregi konprometitu geinkezalako… Hauxe dogu holango ebanjelio pasarteetariko bat.
Azalean gelditzen bagara, esker oneko izateak zelango garrantzia daukan azpimarratzean geldituko gara. Baina barrurago sartu ezkero…
«Joan eta azaldu abadeakana» agintzen deutse Jesusek. Ez dagoz osatuta; baina ha-ta-guztiz ere abadeengana abiatzen dira, Legea betetera. Sinistu egiten dabe, ba, Jesusen berbea, eta horrexegaitik osatzen (garbitzen) dira bidean doazala.
Bat izan ezik, beste bederatziak Jesusen agindua betetera doaz, Legeari eta ohiturei jarraiki. Bakar hori, ostera, bihurtu egiten da Jesusengana; Legea betetearen gainetik jarten dau esker oneko agertzea. Eta horrexek salbatzen dau, askatzen Legea betetetik, ohiturei lotuta egotetik.
Honek, garbikuntza lortzeaz gain, salbazinoa ere lortzen dau, askatasuna, bere izantasun osoa; eta horixe da Jesusen aurrean agertzen dauana, eta Jesusek goraltzen dauana. Eta hau samariarra zan. Besteek Legeari lotuak jarraitzen dabe…
Urtean Zeharreko XXXII. eguena
I. urtean
I. Irakurgaia
Betiko argiaren
distira da jakituria,
Jainkoaren
indarraren ispilu gardena.
Jakituria liburutik
Jkt 7, 22–8, 1
Jakituria espiritu adimentsua eta santua da,
bakarra,
jarduera askotarikoa, fina,
mugikorra,
sarkorra, kutsubakoa,
argia,
aldatuezina, onzalea, zolia,
ezin
behartua, ongilea, gizakiaren adiskidea,
sendoa,
ziurra, kezka bakoa,
dana
ahal dauana eta dana ikusten dauana,
eta
espiritu argi, garbi eta finenetan barruratzen dana.
Mogimentu
guztiak baino bizkorragoa da jakituria;
hain
garbia danez,
dana
zeharkatzen dau eta edonon barruratzen da.
Jainkoaren
indarraren arnasa da,
Ahalguztidunaren
aintzaren jario garbia;
ez
jako, beraz, ezelako kutsadurarik gehitzen.
Betiko
argiaren distira da,
Jainkoaren
indarraren ispilu gardena,
haren
ontasunaren irudia.
Bakarra
izanda be, dana leike;
bera
aldatu barik, dana erabarritzen dau;
gizaldietan
zehar, jente santuaren barruan sartzen da,
eta
Jainkoaren adiskide eta profeta egiten ditu.
Izan
be, jakituriagaz alkarturik bizi dana baino
ez
dau Jainkoak maite.
Eguzkia
eta konstelazino guztiak baino ederragoa da,
egun-argiagaz
alderatuz, nagusi urteten dau;
izan
be egun-argiari gauak hartzen deutso-eta txanda,
baina
jakituriari gaiztakeriak ezin deutso inoiz gaina hartu.
Munduaren
muga batetik besteraino zabaltzen da indartsu,
eta
ezin hobeto gobernatzen dau dana.
Jaunak esana.
Erantzun Salmoa
Sal 119 [118], 89-90. 91 eta 130. 135 eta 175 (R/. 89a)
R/. Betikoa da zure hitza, Jauna.
V/. Betikoa da zure hitza, Jauna,
zerua
baino iraunkorragoa.
Zure
leialtasunak belaunez belaun dirau,
Zuk
finkatu dozun lurrak baino areago. R/.
V/. Gaur arte diraue gauza guztiek zure erabagiz,
danak
menpeko dozuz-eta.
Argigarri
da zure hitzen adierazpena,
adimena
emoten deutse ezikasiei. R/.
V/. Erakutsi aurpegi argia zeure zerbitzari honi,
irakatsi
zeure arauak.
Bizi
nadila, bizi, Zu goresteko,
izan
dagidazala lagun zure erabagiak. R/.
II. urtean
I. Irakurgaia
Hartu egizu, ez
esklabo lez,
anaia maitea
lez baino.
San Paulo Apostoluak Filemoni egindako epistolatik
Flm 7-20
Anaia maitea: Pozez eta adorez bete nau zure
maitasunak, zuri esker arnasa barria aurkitu dau-eta fededunen bihotzak.
Horregaitik, egin behar dozuna agintzeko
Kristogandiko askatasun osoa dodan arren, nahiago dot maitasunaren izenean
eskatu; nik, Paulok, honezkero zahartua eta orain, gainera, Kristo
Jesusengaitik kartzelan nagoan honek, mesede bat eskatu nahi deutsut, kartzelan
sortu dodan neure seme Onesimorentzat. Hau, lehen, ez zenduan on ezertarako;
orain, ostera, on bihurtu da, bai zuretzat eta bai niretzat. Barriro bialtzen
deutsut bera, ene bihotz-bihotzeko dodan hau.
Neugaz euki nahi neban, zure ordez
zerbitzari izan nengian, Barri Onagaitik kartzelan nagoala. Halan be, ez dot
zure baimenik barik ezer egin nahi izan, mesede hori gogoz egin dagizun eta ez
behartuta.
Beharbada, horretarako alde egin eutsun apur
batez, gero betiko hartu zengian, eta ez esklabo lez, esklabo baino zeozer
gehiago lez baino, anaia maitea lez. Maite-maitea da niretzat, eta zenbatez
maiteago ez ete da izango zuretzat, bai gizon dan aldetik eta bai kristau dan
aldetik. Beraz, fedean adiskide banozu, hartu egizu Onesimo ni neu banintz lez.
Eta zeozer txarto egin badeutsu edota zeozer zor, itzi hori nire gain. Nik,
Paulok, neure eskuz sinatzen deutsut ordain-agiria; eta ez deutsut aitatu nahi
zuk zeure burua bera zor deustazula niri. Bai, ene anaia, Jaunagaitik, egidazu
mesede hori; arindu nire bihotza Kristoren maitasunagaitik.
Jaunak esana.
Erantzun Salmoa
Sal 146 [145], 6c-7. 8-9a. 9b-10 (R/. 5a
R/. Zorionekoa Jakoben Jainkoa lagun dauana.
Edo: Aleluia.
V/. Betiko eusten deutso Jaunak bere
leialtasunari.
Zapalduen
eskubideak defendatzen ditu,
gose
diranei ogia emoten.
Jaunak
askatzen ditu presoak. R/.
V/. Jaunak zabaltzen ditu itsuen begiak,
Jaunak
jasotzen konkortuak,
Jaunak
maitatzen zintzoak,
Jaunak
ditu etorkinak zaintzen. R/.
V/. Umezurtzei eta alargunei zutunik deutse eusten,
baina
gaiztoen nagusitza iraultzen.
Jauna
errege da betieran,
zure
Jainkoa, Sion, errege gizaldien gizaldietan! R/.
I. eta II. urteetan
Aleluia
Jn 15, 5
R/. Aleluia.
V/. Neu naz mahatsondoa eta zuek aihenak, dino
Jaunak;
norbait
Nigan badago, Ni harengan lez,
horrek
frutu asko emoten dau. R/.
Ebanjelioa
Jainkoaren erreinua zeuen artean dago daborduko!
✠ Jesu Kristoren Ebanjelioa San Lukasen liburutik
Lk 17, 20-25
Aldi
haretan, Jainkoaren erreinua noiz helduko zan itaundu eutsoen fariseuek Jesusi.
Honek erantzun eutsen: «Jainkoaren erreinua igarri barik etorriko da. Ezin
esango da: “Hona hemen” edota “hara han”; ze, Jainkoaren erreinua zeuen artean
dago daborduko».
Gero, ikasleei esan eutsen: «Helduko da
sasoia, ikusi gura izango dozuena Gizonaren Semea etorri osteko egun bat
behintzat, eta ezingo dozue ikusi. Orduan, “hona hemen”, “hara han” esango
deutsuee. Baina zuek ez joan, ez urten atzetik arineketan. Izan be, oinaztuak
une baten zeruko alde batetik besteraino argi egiten dauan lez, halan izango da
Gizonaren Semea etorriko dan egunean. Baina aurretik asko sufridu behar dau,
eta gizaldi honek txartzat hartuko dau».
Jaunak esana.
IRUZKINA
Jesusek Jainkoaren Erreinua iragarten eban, hitzez eta ezaugarriez (parabolak, osakuntzak, parkamena, maitasunera deituz…).
Baina ulertu ete deutsoen bere aldikoek, euren hizkera bera erabili arren? Ez ete zan, gero, hareek uste eta itxaroten ebenentik urrunegi zan zeozer?
Jesusek ohartu egin gura ditu bere ikasleak; baina hareek ere ez eutsoela ulertzen dirudi.
Eta mende batzuk geroago bizi garanok egoera bardinean eta ilunpe berberatan ez ete gagoz, gero?
Jainkoaren Erreinua kanpotik, nonondik, etorri beharreko, eta ezaugarri bildurgarriez danak menpean hartuko ebazan zeozer lez ez ete eben itxaroten? Eta eurek, Jainkoaren herri aukeratu lez, izango ebela haretan erdikotasuna?
Ondino holango zeozer lez ulertzen dogu geuk ere, Jesus —ebanjelioen aurka— Errege izendatzeraino, halan-holango goxotasunak darabilguzan arren.
Gatx egiten jaku Jainkoaren Erreinua barruan daroagula ulertzea; ez dauala inondik etorri beharrik; eta gauzatzen eta agertuazoten dogula maitasuna bizi dogunean. Zeozergaitik izango da.
Urtean Zeharreko XXXII. barikua
I. urtean
I. Irakurgaia
Munduaren
barru-egitura
ezagutzeko
baizen jakintsu izan badira,
zelan
ez dabe munduaren Jauna lehenago aurkitu?
Jakituria liburutik
Jkt 13, 1-9
Jainkoa ezagutu ez daben gizaki guztiak
hutsaren hurrengo dira:
ez
dira gai izan ikusten diran gauza onen bidez
badan
ha ezagutzeko,
ezta,
eginak hausnartuz, egilea autortzeko be.
Bestetara,
sua, haizea eta aire arina,
astroen
birak eta ur indartsuak,
izadiaren
gain jarrita dagozan eguzkia eta iretargia
hartu
dabez jainkotzat.
Horreen
edertasunak liluraturik, jainkotzat hartu ebezan-eta,
jakin
begie zenbatez ederragoa dan horreen Jauna,
edertasunaren
sortzaileak berak eginak dira-eta;
eta
horreen ahalmen eta eraginkortasunak txunditu badabez,
atara
begie hortik zenbatez ahaltsuagoa dan horreen egilea.
Izan
be, izakien handitasunari eta edertasunari begiratuz,
hareen
egilea ikusi leiteke.
Edozelan
be, ez dira honeek hain gatxesgarri,
Beharbada
desbideratuta besterik ez dabiltz-eta Jainkoaren bila,
berau
aurkitzeko ahaleginetan.
Jainkoaren
egintzen artean bizi dirala,
arretaz
aztertzen dabez, baina itxurak menperatzen ditu,
hain
da-eta ederra ikusten dabena.
Halanda
guzti, horreek be ez dabe atxakiarik.
Izan
be, munduaren barru-egitura
ezagutzeko
baizen jakintsu izan badira,
zelan
ez dabe munduaren Jauna lehenago aurkitu?
Jaunak esana.
Erantzun Salmoa
Sal 19 [18], 2-3. 4-5b (R/. 2a)
R/. Zeruek Jainkoaren aintza dabe kontatzen.
V/. Zeruek Jainkoaren aintza dabe kontatzen,
ortziak
haren eskuen lana iragartzen.
Egunak
egunari luzatzen deutso mezua,
gauak
gauari jakinarazoten. R/.
V/. Berbetarik eta hitzik barik,
entzun
ezinezkoa da hareen ahotsa.
Lurbira
guztira zabaltzen da hareen hotsa,
munduaren
bazterreraino hareen hizkera. R/.
II. urtean
I. Irakurgaia
Irakaspenean
irauten dauanak
beragaz ditu
Aita eta Semea.
San Joan Apostoluaren bigarren epistolatik
2 Jn 4-9
Andra aukeratua: Poz handia izan dot egiaren
arabera bizi diranak zuen artean badirala jakitean, Aitagandik hartu dogun
aginduari jarraituz bizi diranak, hain zuzen be. Eta orain, eleiz alkarte
agurgarri horri arren eskatzen deutsut maitatu daigula alkar. Ez deutsuet
agindu barri bat idazten, hasieratik doguna bera baino. Eta maitasuna
Jainkoaren aginduen arabera bizitzea da. Hasieratik ikasi dozuen lez, agindu
honek arautu behar dau zuen jokabidea.
Engainatzaile asko sortu da munduan, Jesu
Kristo egiazko gizon egin dala autortzen ez dauan asko. Hori dinoana da
engainatzailea eta antikristoa. Zabiltze kontuz, gure lanaren frutua galdu ez
dagizuen, sari oparoa jaso dagizuen baino.
Kristoren irakaspenean iraun barik,
aurrerago joan nahi dauanak ez dau Jainkoa beragaz. Irakaspenean irauten
dauanak, barriz, beragaz ditu Aita eta Semea.
Jaunak esana.
Erantzun Salmoa
Sal 119 [118], 1-2. 10-11. 17-18 (R/. 1b)
R/. Zorionekoak Jaunaren lege-bidean dabiltzanak.
V/. Zorionekoak jokabide akats bakoa dabenak,
Jaunaren
lege-bidean dabiltzanak.
Zorionekoak,
haren aginduak betez,
haren
bila bihotz-bihotzez dabiltzanak. R/.
V/. Bihotz-bihotzez nabil zure bila,
ez
itzi ni zure aginduetatik aldentzen.
Gogoan
jasotzen dot Zuk agindua,
zure
aurka pekaturik ez egiteko. R/.
V/. Egiozu on zeure zerbitzari honi; biziko naz
eta
gordeko dot zure hitza.
Edegi
nire begiak, ikusi dagidazan
zure
legearen irakaspen harrigarriak. R/.
I. eta II. urteetan
Aleluia
Lk 21, 28
R/. Aleluia.
V/. Izan bihotz eta jaso burua,
hurreratzen
dihardu-eta zuen askapenak. R/.
Ebanjelioa
Gizonaren Semea agertuko dan egunean.
✠ Jesu Kristoren Ebanjelioa San Lukasen liburutik
Lk 17, 26-37
Aldi haretan, Jesusek esan eutsen ikasleei:
«Noeren sasoian bezala gertatuko da Gizonaren Semearen aldian be: jan-edanean
ebilen jentea eta ezkondu egiten ziran gizon-emakumeak, Noe ontzian sartu zan
egunera arte; baina etorri zan uriola eta danak galdu zituan.
Gauza berbera gertatu zan Loten sasoian be:
jan eta edan, erosi eta saldu, landatu eta eregi egiten eban jenteak; baina,
Lotek Sodomatik urten eban egunean, suzko eta sufrezko euria egin eban zerutik
eta danak galdu zituan.
Halantxe gertatuko da Gizonaren Semea
agertuko dan egunean be. Egun haretan, etxe gainean egon eta bere gauzak etxean
dituana ez bedi hartzera jatsi; eta, era berean, soloan dagoana ez bedi atzera
bihurtu. Gogoratu Loten emazteaz.
Bere bizia beretzat gorde gura dauanak galdu
egingo dau; galtzen dauanak, barriz, ondo atarako dau.
Neuk dinotsuet: gau haretan lagun bi egongo
dira ohe berean: bata hartuko dabe eta bestea itzi; emakume bik jardungo dabe
batera eihotzen: bata hartuko dabe eta bestea itzi». Ikasleek itaundu eutsoen:
«Non izango da hori, Jauna?» Jesusek erantzun eutsen: «Triskantza non, han
batuko dira saiak».
Jaunak esana.
IRUZKINA
Jaunaren azken etorrereaz diharduan arren (hori argi dago, antza), behar bada Jerusalemen hondamenaz dihardu (ebanjelioak idatzi aurretxoan jazoa).
Ha edo bestea izan, testu hau arinkeriaz irakurten bada, Jaunaren eguna hondamenerako etorriko dala ulertu daiteke. Ez da harritzekoa, ba, gure aurretiko asko izugarrizko bildurraz bizi izana.
Baina guzurrezko Jainkoa iragarriko eban Jesusek, eta kontraesanean jardungo eban, alde batetik Aita errukitsu eta maitalea aurkeztean, eta, bestetik, bildurra sartzean.
Horren gainetik agertzen da bakotxaren erantzukizuna, eta alkarregaz egon arren bakotxak bere zoria eroatea. Gure egitadek, ba, badauke bakotxari dagokion erantzukizuna, ohe beratan egon arren, lan bardina egiten jardun arren… bakotxa, bakotxa da, alkarrentzat badira ere.
Testu korapilatsu honetan, Jainkoaren egunaren bila ez dogula urten behar ulertu behar dogu, konturatu barik, bat-batean, agertuko dalako, eta hari harrera egiteko ez doguz eskuak beteak euki behar, ez bildurrik, Jainkoagan uste ona baino.
Urtean Zeharreko XXXII. zapatua
I. urtean
I. Irakurgaia
Ibiltzeko
moduko bidea agertu zan Itsaso Gorrian,
eta bildotsak
lez saltoka igaro ziran.
Jakituria liburutik
Jkt 18, 14-16; 19, 6-9
Isiltasun bareak dana inguratzen ebala
eta
gaua bere ibilbidearen erdian egoala,
zure
hitz ahalguztidunak urten eban zeruko tronutik
eta,
gudari errukibakoa lez,
hondatu
nahi eban herrialde honen erdira jausi;
zure
erabagi zuzena ekarren, ezpata zorrotza balitz lez,
eta,
gelditzean, heriotza zabaldu eban nonahi;
oinak
lurrean ebazala, zerua ikutzen eban.
Izadi
osoa, zure aginduei obediduz,
birmoldatua
eta erabarritua izan zan,
zure
seme-alabak gatx guztietatik libre gordetzeko.
Hodeia
azaldu zan kanpalekuari kerizpe egiten,
eta
lehorra agertu zan aurrez ura egoan lekuan:
Itsaso
Gorriaren erdian, ibiltzeko moduko bidea,
eta,
ur indartsuen artean, ibar berdea.
Handik
igaro zan, talde sendoa eratuz,
zure
eskuak babesturiko herria,
mirari
harrigarrien lekuko egina,
zaldiak
larretokian lez saltoka,
bildotsak
lez saltoka,
Zu,
Jauna, hareek askatu zenduzan hori, goratuz.
Jaunak esana.
Erantzun Salmoa
Sal 105 [104], 2-3. 36-37. 42-43 (R/. 5a)
R/. Ekarri gogora Jaunak egindako mirariak.
V/. Kantatu egiozue, jo soinua harentzat,
konta
haren mirari guztiak.
Harrotu
zaiteze haren izen santuaz,
poztu,
bihotzez Jaunaren bila zabiltzenok. R/.
V/. Egiptoko lehen-seme guztiak jo ebazan,
hareen
gizontasunaren lehen frutuak.
Zidar
eta urrez beterik atara ebazan israeldarrak,
ez
eban lur jo hareen leinuetako inork. R/.
V/. Gogoan izan eban-eta bere agintzari santua,
Abraham
bere zerbitzariari egina.
Pozetan
atara eban bere herria,
poz-oihuka
bere aukeratuak. R/.
II. urtean
I. Irakurgaia
Lagundu egin behar deutsegu senideei,egiaren zerbitzuan euren lankide bihurtu gaitezan.
San Joan Apostoluaren hirugarren epistolatik
3 Jn 5-8
Gaio maite-maitea: Zintzo jokatzen dozu senideen alde egiten dozun guztian, nahiz eta hareek arrotz izan zuretzat. Hareek berba egin dabe eleiz alkartearen aurrean zure harrera onaz. Ederto egingo dozu biderako behar dabena, Jainkoari dagokion lez, emoten badeutsezu. Izan be Jainkoaren izenagaitik joan dira-eta, jentilakandik ezer hartu barik. Beraz, lagundu egin behar deutsegu holakoei, egiaren zerbitzuan euren lankide bihurtu gaitezan.
Jaunak esana.
Erantzun Salmoa
Sal 112 [111], 1-2. 3-4. 5-6 (R/. 1)
R/. Zorionekoa Jaunari begirune deutsona.
V/. Zorionekoa Jaunari begirune deutsona,
haren
aginduak biziro maite dituana.
Ahaltsua
izango da lurraldean haren jatorria,
bedeinkatua
zuzenen ondorea. R/.
V/. Haren etxean ondasunak ugari izango dira,
haren
eskuzabaltasunak betiko dirau.
Ilunpean
argia lez da zuzenentzat:
errukiorra,
bihozbera eta zintzoa. R/.
V/. Ondo doakio errukitu eta emoten dauanari,
bere
arazoak zuzen atontzen dituanari.
Ez
da inoiz kili-kolo egongo;
zintzoaren
oroipenak beti bizirik dau iraungo. R/.
I. eta II. urteetan
Aleluia
Ik. 2 Ts 2, 14
R/. Aleluia.
V/. Honetarako dei egin deusku Jainkoak Barri
Onaren bidez,
Jesu
Kristo gure Jaunaren aintza eskuratzeko. R/.
Ebanjelioa
Jainkoak egingo
deutse justizia
deadarka
dabilkozan bere aukeratuei.
✠ Jesu Kristoren Ebanjelioa San Lukasen liburutik
Lk 18, 1-8
Aldi haretan, eten barik egin behar ebela
otoitz eta ez ebela itxaropena galdu behar adierazoteko, parabola hau esan
eutsen Jesusek: «Bazan uri baten epaile bat, ez Jainkoari bildurrik, ez
gizakiari begirunerik ez eutsona. Bazan uri berean emakume alargun bat be.
Berau
epaile harexengana joaten zan, eskatzera: “Egidazu justizia aurkariagazko
auzian”. Luzaroan epaileak ez eutson jaramonik egin gura izan, baina azkenean
bere barruan esan eban: “Ez deutsat Jainkoari bildurrik, ez gizakiari
begirunerik; baina, alargun hau gogaikarri jatanez, egingo deutsat justizia, behingoz
bakean itzi nagian”».
Eta holan amaitu eban Jaunak: «Begira zer
dinoan epaile zuzentasun bakoak. Eta Jainkoak, ez ete deutse justizia egingo,
gau eta egun deadarka dabilkiozan bere aukeratuei? Itxaroten eukiko ete ditu
luzaroan? Justizia behingoan egingo deutsela dinotsuet. Baina Gizonaren Semeak,
etorriko danean, aurkituko ete dau sinismenik munduan?»
Jaunak esana.
IRUZKINA
Zelan ulertzen ete dogu otoitzaren indarra edo justizia bera ere, biak dagoz-eta alkarren ondoan ebanjelio zati honetan, lehenengoa gai lez eta bigarrena haren indarra argitzeko parabola lez?
Egia ete da Jainkoa gorra dala eta entzun, arren, Jauna behin eta barriro esanez lortuko dogula entzun deigun? Askotan eta gero eta indartsuago egin behar dogula gure eskaria esan gura ete deusku Jesusek?
Lehenengoan entzun ez dauana ehungarrenean entzungo dauala esan gura deusku? Edo —paraboleari jarraiki— eskatzen badeutsagu egingo dauala, azkenean, zuzenbide?
Ondo ulertu ete dogu Jesusen eten bako otoitzerako deia? Jainkoaren justizia geurearen antzekoa da? Eta errime eskatzen deutsonak eskuratzen dau, eta bestek ez?
Jesusek eten barik egiten dau otoitz, eta otoitzean aurkitzen dau Aitaren justizia eta haren nahia, eta halantxe gauzatzen dau bere egunerokoan.
Gure justizia bengantzea izaten da Jainkoari begiratzen ez deutsagunean. Otoitzean murgildu beharra daukagu haren antzekoa izan daitela gura badogu.
Ondo ulertu daigun otoitzaren beharra eta indarra.
